Υπάρχει ένα φυσικό στοιχείο που προκαλείται από την κύλιση των αυτοκινήτων στην οδήγηση και έχει προκαλέσει χιλιάδες θανάτους.
Η κούραση και η υπνηλία αποτελούν τις αιτίες για χιλιάδες τροχαία που καταγράφονται σε ετήσια βάση παγκοσμίως. Ενδεικτικά, τα στατιστικά στη Β. Αμερική (ΗΠΑ – Καναδάς) αναφέρουν ότι το ποσοστό των δυστυχημάτων που οφείλονται στην απόσπαση του οδηγού λόγω κόπωσης και ύπνου στο τιμόνι, είναι της τάξεως του 20%.
Εκ πρώτης και με μια επιφανειακή προσέγγιση, θα έλεγε κανείς ότι η ευθύνη σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι αποκλειστικά του οδηγού. Σίγουρα, το ότι κάποιος συνεχίζει να οδηγεί ενώ αισθάνεται κουρασμένος και «κλείνουν τα μάτια» του, είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να παραλειφθεί.
Είναι όμως στην πραγματικότητα η έλλειψη ύπνου πάντοτε η αιτία; Είναι τόσο μεγάλο το ποσοστό αυτών που διακινδυνεύουν τη ζωή τους, οδηγώντας κουρασμένοι; Σύμφωνα με τα ευρήματα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μελβούρνης, όχι.
Ο καθηγητής Stephen Robinson και η ομάδα του, ανακάλυψαν ότι υπάρχει ένα εύρος χαμηλής συχνότητας δονήσεων που δεχόμαστε από το αυτοκίνητο ενώ οδηγούμε, το οποίο θέτει εγκέφαλο και σώμα, σε διαδικασία ύπνου. Εν ολίγοις και απλά, η οδήγηση υπό συγκεκριμένες συνθήκες, μας «νανουρίζει».
«Πιστεύουμε ότι συγκεκριμένες δονήσεις που παράγονται από ένα αυτοκίνητο σε κύλιση, συγχρονίζουν τα εγκεφαλικά κύματα των οδηγών σε συχνότητα τέτοια, που θέτουν τον εγκέφαλο σε κατάσταση ύπνου».
Οι συχνότητες στις οποίες δονείται ένα κάθισμα αυτοκινήτου, είναι πολύ κοντά σε αυτές των «Θήτα εγκεφαλικών κυμάτων» (theta waves). Τα Θήτα εγκεφαλικά κύματα, όπως έχει παρατηρηθεί σε εγκεφαλογραφήματα, είναι αυτά τα οποία αυξάνονται, όταν ένας άνθρωπος περνά σε κατάσταση ύπνου.
Για να καταλήξουν στα ευρήματα αυτά, ο καθηγητής Stephen Robinson και η ομάδα του, δημιούργησαν μια «εργαστηριακή θέση οδήγησης», δηλαδή έναν μεταλλικό σκελετό στον οποίο τοποθετήθηκαν κάθισμα αυτοκινήτου και χειριστήρια, καθώς και μια οθόνη συνδεδεμένη σε Η/Υ, στον οποίο «έτρεχε» ένα απλό πρόγραμμα εξομοίωσης οδήγησης.
Όλη αυτή η δομή τοποθετήθηκε πάνω σε μια ελεγχόμενα δονούμενη έδρα, η οποία κατά την διάρκεια του πειράματος ενεργοποιούταν παράγοντας χαμηλές συχνότητες σε εύρος 4 έως 7 Ηz, προσομοιάζοντας τις δονήσεις που δέχεται ένας οδηγός από το αυτοκίνητο.
Στο πείραμα συμμετείχαν 15 εθελοντές, άνδρες και γυναίκες νεαρής ηλικίας, χωρίς να έχουν έλλειψη ύπνου. Οι εθελοντές κλήθηκαν να οδηγήσουν στον εξομοιωτή για μια ώρα κάθε φόρα, μετά από μια τυπική ημέρα στην εργασία ή στο πανεπιστήμιο και τις σχολές που φοιτούσαν.
Όπως παρατηρήθηκε στη διάρκεια του πειράματος, αρκούσαν μόλις 15 με 30 λεπτά έκθεση στις δονήσεις για να παρουσιάσουν οι εξεταζόμενοι επικίνδυνα χαρακτηριστικά στην οδήγηση τους, αυξάνοντας κατά πολύ τις πιθανότητες ατυχήματος.
Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε αύξηση του καρδιακού παλμού, στοιχείο το οποίο, απουσίας φυσικής άσκησης, συνδέεται με την καταπόνηση του νευρικού συστήματος, προκειμένου να παραμείνει σε εγρήγορση.
Ποιο άμεσα και ορατά ευρήματα, ήταν η απόσπαση και η από-εστίαση του βλέμματος από το δρόμο, η σταδιακή βλεφαρόπτωση και το γεγονός ότι η πορεία του αυτοκινήτου στον εξομοιωτή δεν ήταν πλέον ευθεία, αλλά σχημάτιζε «S».
Το πείραμα είχε διάρκεια αρκετών ημερών, εξετάζοντας πολλές φορές τους εθελοντές σε οδήγηση με δονήσεις και χωρίς, ώστε να υπάρχει επαλήθευση των ευρημάτων.
Παράγουν όμως όλα τα αυτοκίνητα αυτού του είδους τους κραδασμούς; Εν δυνάμει ναι, όπως αναφέρει καθηγητής Robinson, αλλά αυτό είναι κάτι που σχετίζεται άμεσα με τα ελαστικά και τις αναρτήσεις του εκάστοτε αυτοκινήτου, με το κάθισμα και το αφρώδες υλικό του, με την επιφάνεια του δρόμου και με την ταχύτητα κίνησης.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί, ότι ορισμένα αυτοκίνητα είναι πιο… «επιρρεπή» στην παραγωγή του συγκεκριμένου εύρους δονήσεων, συγκριτικά με άλλα.
Κλείνοντας την έρευνα, αναφέρονται επίσης τρόποι, μέσω των οποίων οι κατασκευαστές θα μπορούσαν να εξαλείψουν την εμφάνιση αυτού του φαινόμενου. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη χρήση απορροφητικών στις συγκεκριμένες συχνότητες υλικών στα καθίσματα των αυτοκινήτων, με παραγωγή συχνοτήτων αντίθετης φάσης, όπως λειτουργούν δηλαδή τα noise cancelling ακουστικά ή –κάπως τραβηγμένο- με την ενίσχυση των «καλών» συχνοτήτων, που αντί για υπνηλία, προκαλούν εγρήγορση.
Όλες οι ειδήσεις
ADAS ή ηλεκτρονικά συστήματα βοήθειας στην οδήγηση: Τι προσφέρουν, πως λειτουργούν
Αν οι συνοδηγοί σας έχουν αυτές τις συνήθειες, σταματήστε τους αμέσως!
Έρευνα: Αυξημένη η πιθανότητα ατυχήματος μεταξυ πεζών και ηλεκτρικών οχημάτων
