Ο μικρούπνος είναι η αιτία πολλών θανατηφόρων τροχαίων. Αν και δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητός, οι ειδικοί σε θέματα οδικής ασφάλειας συμφωνούν ότι η μόνη αποτελεσματική πρόληψη είναι η ξεκούραση.
Πολλοί οδηγοί τo έχουν βιώσει. Οδηγούμε για ώρες, είναι νύχτα και δεν είμαστε μακριά από τον προορισμό μας. Δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου κίνηση, οι υπόλοιποι επιβάτες έχουν αποκοιμηθεί εδώ και ώρα, το ραδιόφωνο μοιάζει να παίζει τα ίδια τραγούδια ξανά και ξανά. Ξαφνικά το κεφάλι μας πέφτει. Μετά από ένα κλάσμα του δευτερολέπτου ξυπνάμε και στρίβουμε απότομα για να μην βγούμε από το δρόμο. Αυτό είναι o μικρούπνος.
Πολλοί οδηγοί γλυτώνουν τα χειρότερα, όμως κάποιοι δεν είναι τόσο τυχεροί. «Ο μικρούπνος ανήκει στην κατηγορία των ατυχημάτων που προκαλούνται από την έλλειψη προσοχής στην οδήγηση, η οποία είναι η πιο κοινή αιτία τροχαίων ατυχημάτων», λέει ο Karel Mulač, επικεφαλής της ομάδας έρευνας της Skoda για την οδική ασφάλεια.
Ένα αυτοκίνητο που στην πράξη είναι ακυβέρνητο μπορεί να ξεφύγει από την πορεία του και να συγκρουστεί με οποιοδήποτε εμπόδιο, πεζό, ποδηλάτη, ή άλλο αυτοκίνητο που κινείται στην ίδια ή, ακόμα χειρότερα, προς την αντίθετη κατεύθυνση του δρόμου.
Κακός συνδυασμός η νύχτα και η πλήξη
Η κούραση είναι η προφανής αιτία του μικρούπνου. Όμως αυτή μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Συχνά ένα τέτοιο επεισόδιο συμβαίνει τη νύχτα, συνήθως μετά από ένα μακρύ ταξίδι ή όταν ο οδηγός δεν έχει κοιμηθεί αρκετά. Αλλά ο μικρούπνος μπορεί να συμβεί και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο ύπνος αναγεννά το σώμα αλλά αυτή η ανάγκη μας παραγκωνίζεται από τις συνθήκες ζωής και εργασίας.
Όμως η κούραση μπορεί να μην οφείλεται σε αυπνία, αλλά σε μια μονότονη δραστηριότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν δεν έχουμε έντονα ερεθίσματα μπορεί να χάσουμε την εγρήγορση μας.
Ξεκούραση και προγραμματισμός
Σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν υπάρχει ιατρική θεραπεία για τον μικρούπνο. Ο μόνος τρόπος να τον αποφύγουμε είναι να ξεκουραστούμε αρκετά και αν νιώσουμε κούραση να σταματήσουμε και να κοιμηθούμε για λίγα λεπτά.
Πολλοί άνθρωποι που επέζησαν από ατύχημα που οφείλεται στον μιρούπνο είπαν ότι ένιωθαν κουρασμένοι, αλλά η πλησιέστερη έξοδος ή βενζινάδικο στον αυτοκινητόδρομο ήταν μακριά και δεν κατάφεραν να φτάσουν.
Η βασική συμβουλή των ειδικών είναι να προγραμματίσουμε σωστά το ταξίδι μας. Να οδηγούμε με μια ταχύτητα που είναι άνετη για εμάς, να φύγουμε την κατάλληλη στιγμή και να κάνουμε διαλείμματα. Σε κάποιους ανθρώπους δεν αρέσει η οδήγηση το πρωί, σε άλλους δεν αρέσει η οδήγηση τη νύχτα. Θα πρέπει να προγραμματίσουμε το ταξίδι μας ανάλογα με το τί ταιριάζει σε εμάς.
Υπάρχουν διάφορες συστάσεις για το τι πρέπει να κάνουμε εάν καταλάβουμε ότι νυστάζουμε. Κάποιοι προτείνουν να κάνουμε κάποια άσκηση, ακόμα και να πιούμε έναν καφέ ή ένα ενεργειακό ποτό. Αυτές οι λύσεις συνήθως λειτουργούν για λίγο, όμως το πρόβλημα είναι ότι η κούραση μπορεί να επιστέψει ακόμα πιο έντονη. Τα συχνά διαλείμματα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού ή η κουβέντα με κάποιον συνεπιβάτη μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικά .
Είναι σημαντικό να μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα σημάδια της κούρασης. Δεν υπάρχει κάποια συνταγή, καθένας ξέρει καλύτερα τον εαυτό του. Αλλά πρέπει να μας γίνει συνήθεια να αναζητούμε τα σημάδια.
Τα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουν συστήματα ανίχνευσης κόπωσης που προειδοποιούν τον οδηγό όταν το επίπεδο κούρασης έχει περάσει ένα συγκεκριμένο όριο. Όταν τα συστήματα καταλάβουν ότι ο οδηγός δεν ανταποκρίνεται, εκπέμπεται ένα προειδοποιητικό σήμα και μετά το αυτοκίνητο ξεκινά μια μικρή παρέκκλιση. Εάν ο οδηγός εξακολουθεί να μην ανταποκρίνεται, τα αυτοκίνητα με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων μπορούν να σταματήσουν αυτόνομα. Βέβαια αυτά τα συστήματα είναι σχεδιασμένα για να βοηθούν. Ένας οδηγός ξεκούραστος και σε εγρήγορση οδηγός είναι το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό ασφαλείας ενός αυτοκινήτου.
