The World Offroad: Εισιτήριο επιστροφής για τον δικό μας Άκη

Τίτλοι τέλους για τον γύρο του κόσμου με το The World Offroad του Άκη Τεμπερίδη, με τελευταία στάση στην Αργεντινή – Βραζιλία – Ουρουγουάη.

Από τον 34ο στον 12ο παράλληλο του νότου και πίσω. Ένα ταξίδι από το Μπουένος Άιρες μέχρι το Ρίο ντε Τζανέιρο και από εκεί αεροπορικώς στο αφρικάνικο Σαλβαδόρ της Μπαΐα, πριν κάνουμε μεταβολή προς τον βραζιλιάνικο νότο και προς το παγωμένο Μοντεβιδέο. Με εισιτήριο επιστροφής πλέον για Ελλάδα…

κείμενο & φωτογραφίες: Άκης Τεμπερίδης

Όλα θα μπορούσαν να είχαν τελειώσει στο Μπουένος Άιρες, μέσα Μαϊου. Θα φορτώναμε το Iveco στο πλοίο της Grimaldi από το λιμάνι του Ζαράτε και θα πετούσαμε για Ελλάδα. Κι όμως, είναι μέσα Ιουλίου και βρίσκομαι σε airbnb δωμάτιο των 20 ευρώ στο καταθλιπτικό κέντρο του Μοντεβιδέο, μετά από ένα ταξίδι μετ’ επιστροφής, μοναχικό μάλιστα από τις αρχές Ιουνίου που τα κορίτσια της οικογένειας πέταξαν από το Σάο Πάολο προς την κανονικότητα της Θεσσαλονίκης.

Παρατείναμε το The World Offroad, όχι μόνο επειδή βρήκαμε φτηνότερα αεροπορικά εισιτήρια από τη Βραζιλία, αλλά για να πάρει και η μικρή μας μία γεύση από τη μεγαλύτερη και πιο πολύχρωμη χώρα της νότιας Αμερικής. Και τη μόνη που μιλά πορτογαλικά. Τελικά, ο χωρισμός αποδείχτηκε αναζωογονητικός και για τους τρεις μετά από τόσα χρόνια συμβίωσης σε επτά τετραγωνικά μέτρα. Έτσι, προστέθηκαν και άλλα 6.000 χιλιόμετρα στον χιλιομετρητή του Iveco…

Η πλημμυρισμένη Κονκόρδια, πάνω στον ποταμό Ουρουγουάη – φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Αργεντινή και την ομώνυμη χώρα.

Η Αργεντίνικη Μεσοποταμία

Από το Μπουένος Άιρες αναχωρήσαμε μετά από μερικές μέρες στη συνοικία Γουίλντε, φιλοξενούμενοι της τετραμελούς Familia Rutera, με την οποία είχαμε συνταξιδέψει το ’22 από το Μαϊάμι μέχρι το Σαν Κριστόμπαλ του Μεξικού. Λίγες μέρες παρκάραμε και στο Πουέρτο Μαδέρο, που είναι το οικοδομικό φιλέτο της αργεντίνικης πρωτεύουσας. Στη διαδρομή των 1.300 χιλιομέτρων μέσα από την πολιτεία Έντρε Ρίος – τη μεσοποταμία της Αργεντινής – μας εντυπωσίασε η παραποτάμια πόλη Γουαλεγουαϊτσού, φημισμένη και για το καρναβάλι της. Ακόμη πιο εντυπωσιακές ήταν οι πλημμυρισμένες πόλεις πάνω στον ποταμό Ουρουγουάη, τις μέρες που η νότια Βραζιλία είχε πνιγεί, με αποτέλεσμα 180 νεκρούς και δεκάδες χιλιάδες ξεσπιτωμένες οικογένειες.

Ο “Λάρυγγας του Διαβόλου” (Garganta del Diablo) είναι ο μεγαλύτερος από τους 280 συνολικά καταρράκτες του συμπλέγματος Ιγκουαζού που έχει σχήμα J και εκτείνεται σε τρία επίπεδα 64 έως 82 μέτρων, συνολικού πλάτους 2,7 χιλιομέτρων. Η μέση ροή νερού είναι 1.700 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο! Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από τη βραζιλιάνικη όχθη του ομώνυμου ποταμού.

Παραδόξως, από τις πλημμύρες δεν είχαν επηρεαστεί οι περίφημοι καταρράκτες Ιγκουαζού, εκεί όπου ο ομώνυμος ποταμός συναντά τον Παρανά και είναι τα τριεθνή σύνορα Αργεντινής, Παραγουάης, Βραζιλίας. Παρότι πήγαμε για τρίτη φορά, και οι τουρίστες ήταν περισσότεροι από ποτέ, οι καταρράκτες είναι πάντα ένα συγκλονιστικό θέαμα, καθώς αποτελούν το μεγαλύτερο σύστημα καταρρακτών – 280 συνολικά! – στον πλανήτη. Μόνο οι καταρράκτες του Ζαμβέζη στην Αφρική και του Νιαγάρα μεταξύ Καναδά και ΗΠΑ, μπορούν να συγκριθούν μεταξύ τους, αλλά και πάλι ωχριούν σε φυσικό μεγαλείο.

Η Γερμανία της Λατινικής Αμερικής

Μετά από την περιήγηση στους καταρράκτες, όπου κινείσαι σαν πρόβατο ανάμεσα από γκρουπ τουριστών που συναγωνίζονται για μία σέλφι, πήραμε την εθνική BR-277 προς Κουριτίμπα. Με το καλημέρα η Βραζιλία σου δίνει να καταλάβεις πόσο βιομηχανική δύναμη είναι. Σε κάθε πόλη βλέπεις εργοστάσια και αποθήκες σιτηρών, ενώ τα πάντα, εστιατόρια, μαγαζιά, σούπερ μάρκετ είναι τεράστιων διαστάσεων. Από την Κουριτίμπα ακολουθήσαμε τον αυτοκινητόδρομο BR-116 και μετά τον παραθαλάσσιο BR-101 μέχρι το Σάντος, το λιμάνι του Σάο Πάολο, το οποίο μοιάζει με μικρό Ρίο ντε Τζανέιρο στο παραλιακό του μέτωπο.

Εκατέρωθεν βρίσκονται ατέλειωτα παραθαλάσσια θέρετρα για τους εκατομμύρια κατοίκους του Σάο Πάολο. Ολόκληρες πόλεις, συχνά περιφραγμένες με μπάρες στις εισόδους και 24ωρη φύλαξη για τους πιο προύχοντες. Σε μία ακτή βρήκαμε ένα κάμπινγκ και περάσαμε τις τελευταίες μας μέρες σαν οικογένεια και μία Κυριακή, τα κορίτσια με αποχαιρέτισαν στο διεθνές αεροδρόμιο του Σάο Πάολο. Και ξαφνικά, το Iveco έμεινε καταθλιπτικά μόνο.

Το Ρίο ντε Ζανέιρο είναι παράδεισος για τον ποδηλάτη. Εδώ, στο σημείο “copanema”, ανάμεσα στις δύο πιο διάσημες παραλίες της πόλης.

Μόνος στο “Χιο Ντε Ζανέιρο”

Τις πρώτες μέρες το συναίσθημα ήταν περίεργο. Χρειαζόμουν να τσεκάρω δύο και τρεις φορές το κάμπερ πριν το βάλω μπροστά και ξεκινήσω. Και όμως, όλο και κάποιο ντουλάπι, παράθυρο ή μπιτόνι νερού ξεχνούσα ανοιχτό. Η δύναμη της συνήθειας. Έξι χρόνια, ο καθένας μας έκανε κάποια πράγματα μηχανικά και τώρα έπρεπε να τα ελέγχω όλα, συν το να κρατάω σημειώσεις με χιλιόμετρα, έξοδα ημέρας και ανεφοδιασμούς, να βρίσκω σημεία ελεύθερου κάμπινγκ στην εφαρμογή ioverlander και να οδηγώ χωρίς το ανθρώπινο GPS στο δεξί κάθισμα που τυγχάνει μεταξύ όλων, μητέρα και δασκάλα του παιδιού μας.

Η χρωματιστή σκάλα στο ιστορικό κέντρο Λάπα του Ρίο.

Στο Ρίο ντε Τζανέιρο ξέσπασε καταιγίδα με το που έφτασα στην Κοπακαμπάνα. Είχε τρομερή κίνηση, αλλά ο υπερκείμενος αυτοκινητόδρομος που διασχίζει την πόλη, πάνω από φαβέλες και χλιδάτες συνοικίες, είναι εξαιρετικός. Έμεινα για μία εβδομάδα στην πιο δυτική ακτή της πόλης, τη Μπάχα ντα Τιζούκα. Barra γράφεται, αλλά διάβασα ότι το διπλό R προφέρεται χι στα πορτογαλικά. Και το μονό R στην αρχή της λέξης. Τουτέστιν Χίο (και όχι Ρίο) ντε Τζανέιρο, ή καλύτερα, Χίο ντε Ζανέιρο. Στην πόλη υπάρχει ένα μόνο κάμπινγκ για αυτοκινούμενα, στο τεράστιο σπίτι του Γερμανού Φριτς, που κοστίζει 10-15 ευρώ τη βραδιά. Τράβηξα λοιπόν χειρόφρενο εκεί και άρχισα να εξερευνώ το Ρίο με ποδήλατο, μετρό και λεωφορεία. Σε δέκα μέρες έκανα τουλάχιστον 150 χιλιόμετρα ποδήλατο πήγαινε-έλα προς την Ιπανέμα και την Κοπακαμπάνα, ζαλίστηκα με Καϊπιρίνιες των 2-3 ευρώ σε πλαστικό ποτήρι, νοίκιασα καρέκλα στην Κοπακαμπάνα με ένα ευρώ, αλλά και μαγείρευα στο κάμπερ για να κρατήσω τα έξοδα χαμηλά.

Το θρυλικό Μαρακανά, όπως ανακαινίστηκε για το μουντιάλ του 2014.

Και βέβαια, σαν καλός τουρίστας επισκέφτηκα το Μαρακανά, τον Χριστό του Κορκοβάντο και περιγηγήθηκα στο ιστορικό κέντρο της Λάπα. Δεν έκανα βουτιά στη θάλασσα, ούτε και πονηρές γνωριμίες, όπως θα περίμενε κανείς από ένα μοναχικό μεσήλικα σε αυτή που θεωρείται – και είναι! – η πιο ερωτική πόλη του κόσμου. Όμως βρήκα μία low cost πτήση για έναν προορισμό που δεν είχα επισκεφτεί ποτέ και ήταν απωθημένο μου εδώ και χρόνια. Το Σαλβαδόρ της Μπαΐα, 1.400 χιλιόμετρα και 11 παράλληλους βορειότερα του Ρίο, στην τροπική πλέον ζώνη.

Η περίφημη Μοκέκα (Moqueca de Peixe/Camarão), στιφάδο με λάδι καρύδας, λαχανικά, κρεμμύδια, πιπεριές και ψαρικά ή γαρίδες, Σερβίρεται με λευκό ρύζι, Pirao (από αλεύρι γιούκας) και Frizão Fradinho από μαυρομάτικα φασόλια.

Η Αφρική της Βραζιλίας

Παρότι έχει εξελιχθεί σε μεγαλούπολη δυόμισι και βάλε εκατομμυρίων κατοίκων, με σύγχρονο μετρό από το μουντιάλ του ’14 και ακμάζουσα μεσαία τάξη, χάρη στη λειτουργία μεγάλων βιομηχανικών μονάδων (από την αμερικανική Monsanto μέχρι την κινεζική Jac Motors) το Σαλβαδόρ παραμένει μητέρα της βραζιλιάνικης κουλτούρας. Ήταν πρωτεύουσα της πορτογαλικής αποικίας από το 1549 έως το 1763 που έδωσε τη θέση της στο Ρίο, αλλά και το σημαντικότερο λιμάνι των Πορτογάλων εποίκων για το εμπόριο σκλάβων από τη δυτική Αφρική την ίδια περίοδο. Εκεί κι αν έχουν συμβεί εγκλήματα κατά του ανθρώπου… Σήμερα, το 85% του πληθυσμού είναι αφρικανικής καταγωγής pardo (μιγάδες) και μαύροι, ενώ μόνο το 15% λευκοί. Και αφρικανική κουλτούρα και κουζίνα διατηρείται ολοζώντανη. Σάμπα και καποέιρα προέρχονται από το Σαλβαδόρ, όπως και τα καλύτερα πιάτα και street food, σαν τη Μοκέκα και το Ακαραζέ. Προσθέστε το καλοδιατηρημένο ιστορικό κέντρο Πελοουρίνιο, το οποίο είναι αναγνωρισμένο από το 1985 ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco και θα καταλάβετε γιατί το Σαλβαδόρ είναι ο δεύτερος πιο δημοφιλής προορισμός της Βραζιλίας μετά το Ρίο.

Σαλβαδόρ το σαββατόβραδο στη γιορτή του Σάο Ζοάο.

Το καρναβάλι διοργανώνεται μεγαλοπρεπώς κι εδώ, ενώ κάθε Ιούνιο η πόλη ζει στους ρυθμούς του Σάο Ζοάο, τη γιορτή του θερισμού που έχει εξελιχτεί σε ένα τεράστιο street party με τη συμμετοχή εκατοντάδων καλλιτεχνών. Όπως καταλαβαίνετε, έχοντας δωμάτιο με 15 ευρώ τη βραδιά στην καρδιά της ασφαλέστατης συνοικίας Μπάχα, πέντε λεπτά από τις καλύτερες ακτές και από το ακρωτήρι με τον φάρο του Σάντο Αντόνιο, άρχισα να σκέφτομαι πόσο εύκολα θα ζούσαμε οικογενειακώς στην πιο αφρικάνικη πόλη στον κόσμο εκτός Αφρικής, εκεί όπου ο χειμώνας δε φτάνει ποτέ…

Από τον 12ο στον 34ο παράλληλο

Όταν μετά από πέντε ανέμελες μέρες στο Σαλβαδόρ γύρισα στο Ρίο, ήταν καιρός να πάρω τον παραλιακό BR-110 προς τον βραζιλιάνικο νότο και την Ουρουγουάη. Από την Άνγκρα ντος Ρέις, όπου βρισκόταν κάποτε η βίλα της οικογένειας Σένα, έφτασα σαββατοκύριακο στο ψαροχώρι Παρατσί, το οποίο έχει εξελιχτεί σε ζεν προορισμό για την καλή κοινωνία του Ρίο. Γιόγκα, σούσι, ρομαντικά σουλάτσα στα καλντερίμια και περιηγήσεις με καΐκια στα γύρω νησάκια, είναι το μενού του επισκέπτη στο γραφικότατο αυτό χωριό που είναι χτισμένο ανάμεσα στις εκβολές δύο ποταμών. Κι ενώ στο Παρατσί κυκλοφορούσα ακόμη με βερμούδα και σαγιονάρα και μία μέρα ίδρωνα με 34°C λόγω καύσωνα, το αμέσως επόμενο ξεπάγιαζα στο Πόρτο Αλέγκρε, όπου η θερμοκρασία έπεσε στους στους 2°C λόγω ενός ψυχρού κύματος.

Κι ενώ έμπαινε ο Ιούλιος κι εγώ διέρχιζα για δεύτερη φορά σε ένα μήνα τον 30ό παράλληλο του νότου, έφτασα στο παγωμένο Μοντεβιδέο, τελικό προορισμό του ταξιδιού στη νότια Αμερική. Και όλου του εγχειρήματος αυτού που είχε ξεκινήσει το 2018. Η βουκολική ύπαιθρος και οι χαλαροί ρυθμοί στην πιο ήσυχη πρωτεύουσα της λατινικής Αμερικής, μου επέτρεψαν να επικεντρωθώ στην προετοιμασία του Iveco μέχρι να φορτωθεί στο πλοίο. Ένα καλό σέρβις, επάλειψη όλων των παραθύρων (που έμπαζαν νερά) με σιλικόνη, μέχρι αλλαγή των πίσω φώτων έκανα. Στο τέλος, αφού αφαίρεσα την πίσω σχάρα με τα ποδήλατα και τις ρεζέρβες για να περιορίσω το κόστος μεταφοράς με το πλοίο, το καθάρισα μέσα-έξω και αφού έκρυψα όλα μας τα υπάρχοντα στα ντουλάπια, στις 12 Ιουλίου παρέδωσα τα κλειδιά στο λιμάνι του Μοντεβιδέο. Το Grande San Paolo της Grimaldi έφτασε στις 15 Ιουλίου και στις 19 έπιασε Ζαράτε το εμπορικό λιμάνι του Μπουένος Άιρες. The World Offroad τέλος λοιπόν; Για την ώρα ναι. Ευχαριστούμε για την παρέα, over and out._

Μοντεβιδέο – Αμβούργο – Πόσο κοστίζει το πλοίο;

Τα Ro-Ro πλοία της Grimaldi συνδέουν τα λιμάνια της νότιας Αμερικής με την Αμβέρσα και το Αμβούργο. Roll On-Roll Off σημαίνει ότι το όχημα οδηγείται μέσα κι έξω από τα πλοία αυτά με τα πολυόροφα αμπάρια που χωρούν μερικές χιλιάδες επιβατικά αυτοκίνητα, αυτά δηλαδή που κατασκευάζονται στα εργοστάσια όλου του κόσμου. Τα πλοία δέχονται και λίγα κοντέινερ ενώ διαθέτουν και αμπάρι φόρτωσης φορτηγών και αυτοκινούμενων σαν το δικό μας, τα οποία δε χωρούν σε κοντέινερ. Για να στείλουμε το Iveco στην Ευρώπη, ζητήσαμε τιμές από δύο γερμανικές εταιρίες και από δύο πρακτορεία της νότιας Αμερικής. Οι τιμές διαφέρυν δραματικά μεταξύ τους, όπως φαίνεται στον πίνακα. Όσο για την επιλογή του λιμανιού αναχώρησης, το Μοντεβιδέο είναι μονόδρομος πλέον, λόγω χαμηλότερου κόστους handling (750 δολάρια) σε σχέση με το Μπουένος Άιρες (1.500 δολάρια). Οι τιμές που βλέπετε εδώ αφορούν τις δηλωμένες διαστάσεις του Iveco (6,0 x 2,2 x 3,0 μέτρα ή 40 κυβ. μέτρα).