Μπορεί με τον σωστό προγραμματισμό, το «Αθήνα-Θεσσαλονίκη» των 500 χιλιομέτρων, να γίνει εύκολα, σχετικά γρήγορα και χωρίς άγχος; Πήραμε την Mustang Mach-e ER ώστε να μάθουμε την απάντηση.
του Τρύφωνα Αλεξόπουλου, Φωτογραφίες: Δημήτρης Μανώλαρος
Η αλήθεια είναι ότι όταν ακούς το όνομα «Mustang», ακόμα και στην εποχή της ηλεκτρικής κινητικότητας, το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό δεν είναι τα ταξίδια και η μεγάλη αυτονομία αλλά οι επιδόσεις και το καμένο λάστιχο. Ας αφήσουμε τα τελευταία όμως για τις επόμενες σελίδες και ας επικεντρωθούμε σε κάτι διαφορετικό, γιατί η αμιγώς ηλεκτρική Mustang Mach-e δεν φτιάχτηκε μόνο για αυτά. Πρόκειται για ένα ευρύχωρο και πρακτικό SUV, που στην πισωκίνητη εκδοχή του εφοδιάζεται με μια τεράστια μπαταρία. Το αποτέλεσμα είναι μια από τις μεγαλύτερες αυτονομίες, όχι μόνο στην κατηγορία των ηλεκτρικών SUV, αλλά στον ευρύτερο κύκλο των αυτοκινήτων που τροφοδοτούνται αποκλειστικά με ρεύμα. Με άλλα λόγια είναι ένα από τα λιγοστά αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα που στην θεωρία θα μπορούσαν να κάνουν το ταξίδι «όνειρο» για κάθε ιδιοκτήτη ηλεκτρικού αυτοκινήτου στην Ελλάδα, από την Αθήνα έως την Θεσσαλονίκη, πραγματικότητα.
Πάμε Θεσσαλονίκη;
Στο πρόγραμμα των δοκιμών βρίσκεται η Mustang Mach-e ER, αυτή με τη κίνηση στους πίσω τροχούς και τη μεγάλη μπαταρία. Από πλευράς μας, έχοντας πλέον εμβαπτιστεί στην ηλεκτροκίνηση, τα μεγάλα ταξίδια δεν είναι κάτι που μας αγχώνει, οπότε θέλαμε να διανύσουμε μια μεγάλη απόσταση με αυτή τη Mach-e. Για να πούμε όλη την αλήθεια, ο αρχικός στόχος ήταν να κάνουμε το ταξίδι από την Αθήνα έως την Θεσσαλονίκη χωρίς ενδιάμεση στάση για φόρτιση. Το σχέδιο αυτό όμως απορρίφθηκε σχετικά γρήγορα, ακόμα και αν στη θεωρία ήταν εφικτό με τη συγκεκριμένη. Ο βασικός λόγος, ήταν τα δεδομένα που είχαμε συλλέξει από προηγούμενα ταξίδια με Mustang, αλλά και τα πρώτα στατιστικά της κατανάλωσης ενέργειας με το αυτοκίνητο που θα ταξιδεύαμε.
Η πρώτη εικόνα που είχαμε από την παραλαβή με την μπαταρία πλήρως φορτισμένη ήταν τα 613 ενδεικτικά χιλιόμετρα της αυτονομίας. Αργότερα την ίδια ημέρα όμως, μετά από τα πρώτα χιλιόμετρα εντός πόλης και τη δική μας πλήρη φόρτιση στα γραφεία, το κοντέρ «έγραφε» 626. Αυτά πάντως αφορούσαν αστικές συνθήκες, εμάς μας ενδιέφερε η αυτονομία στο ταξίδι. Εν προκειμένω, ακόμα και σε ένα ηλεκτρικό με τόσο μεγάλη μπαταρία, κρίθηκε ανέφικτη με τα όρια κυκλοφορίας του αυτοκινητόδρομου και όλες τις απαραίτητες ανέσεις για τους επιβάτες ενεργοποιημένες. Επόμενος στόχος λοιπόν, να δούμε πως είναι να ταξιδεύεις για πολλά χιλιόμετρα με ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο σε ρεαλιστικές συνθήκες (χωρίς παραχωρήσεις στην άνεση δηλαδή) και να απαντήσουμε σε ερωτήματα που δεχόμαστε καθημερινά.
Με περισσότερη αυτονομία πλέον!
Η Ford Mustang Mach-e ER βασίζεται στην πισωκίνητη εκδοχή του μοντέλου. Διαθέτει έναν ηλεκτροκινητήρα στον πίσω άξονα, απόδοσης 294 ίππων και 430 Nm ροπής. Η απαραίτητη ενέργεια αντλείται από μια μπαταρία συνολικής χωρητικότητας 98,7 kWh, που έχει πλέον, έπειτα από την ανανέωση της Ford, ωφέλιμη χωρητικότητα αυξημένη από τις 88 στις 91 kWh. Σύμφωνα με τον κύκλο μετρήσεων του WLTP, η αυτονομία της έκδοσης αγγίζει τα 610 χιλιόμετρα. Όσον αφορά τη φόρτιση, σε wallbox 11 kW απαιτεί 9 ώρες και 30 λεπτά, ενώ σε ταχυφορτιστή 50 kW περίπου 85 λεπτά. Η μέγιστη ισχύς φόρτισης είναι τα 150 kW, όπου και χρειάζεται μόλις 43 λεπτά.
Απαραίτητη η εγκατάσταση εφαρμογών φόρτισης
Κατά τη διάρκεια του προγραμματισμού, ο οδηγός θα πρέπει να ελέγξει σε ποιο δίκτυο ανήκουν οι φορτιστές, ώστε να κατεβάσει τις αντίστοιχες εφαρμογές. Οι περισσότερες απαιτούν εγγραφή, με δημιουργία λογαριασμού, και προσθήκη κάρτας πληρωμής. Καλό θα είναι, η διαδικασία αυτή να γίνει πριν από το ταξίδι.
Ο προγραμματισμός
Μπορεί η αυτονομία των ηλεκτρικών αυτοκινήτων να μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο με κάθε νέο μοντέλο που κυκλοφορεί, και το δίκτυο φόρτισης στην χώρα μας να διευρύνεται καθημερινά, όμως ο προγραμματισμός για ένα ταξίδι παραμένει απαραίτητος. Βλέπετε, οι περιορισμοί που φέρνουν η αυτονομία, οι χρόνοι φόρτισης και τα ελάχιστα -σε σύγκριση με τα πρατήρια υγρών καυσίμων- σημεία φόρτισης, καθιστούν τη διαδικασία του σχεδιασμού, μέρος του ταξιδιού. Είναι, σα να λέμε, ένα κομμάτι της εμπειρίας και της φιλοσοφίας ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου.
Ο προγραμματισμός πρέπει να γίνεται με βάση τα ρεαλιστικά δεδομένα, όπως π.χ. τη μέση κατανάλωση ενέργειας σε αυτοκινητόδρομο, και όχι με την θεωρητική αυτονομία. Ευτυχώς, αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει να προκαλεί σύγχυση, καθώς τα περισσότερα ηλεκτρικά μοντέλα διαθέτουν μια εφαρμογή στο σύστημα πλοήγησης, που κάνει με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης τους απαραίτητους υπολογισμούς. Το θέμα είναι ότι σε αυτά τα συστήματα δεν εμφανίζονται όλοι οι διαθέσιμοι φορτιστές, όπως επίσης οι λεπτομέρειες για την διαθεσιμότητα τους και τη λειτουργία τους.
Τη λύση δίνουν οι εφαρμογές για κινητό τηλέφωνο που περιλαμβάνουν όλο το δίκτυο φόρτισης, ανεξάρτητα από την εταιρεία. Κάποιες από αυτές διαθέτουν ενσωματωμένο προγραμματιστή ταξιδιού, με αυτόματο υπολογισμό των στάσεων (ή της στάσης) που θα χρειαστούν για φόρτιση. Αν φυσικά η χιλιομετρική απόσταση απαιτεί κάτι τέτοιο.
Στην δική μας περίπτωση τα πράγματα ήταν πολύ πιο απλά. Η Ford μέσω της εφαρμογής Fordpass επιτρέπει τον εύκολο προγραμματισμό ταξιδιών. Τα μόνα που χρειάζονται είναι η αρχική και η τελική τοποθεσία και η εφαρμογή θα κάνει τα υπόλοιπα «μαγικά» μόνη της, λαμβάνοντας υπόψιν τα δεδομένα από την μπαταρία και τη κατανάλωση ενέργειας του αυτοκινήτου. Η εφαρμογή αυτή περιλαμβάνει τους περισσότερους φορτιστές, οπότε δεν χρειάζεται να υπάρχει κάποιο άγχος για περιττές διαδρομές.
Σύμφωνα με το FordPass λοιπόν θα χρειαζόταν μόνο μια φόρτιση, για να φτάσουμε στην Θεσσαλονίκη, στην Λαμία και με διάρκεια μόλις 9 λεπτών. Ωστόσο, όπως θα διαβάσετε παρακάτω, αυτό άλλαξε μόλις ξεκινήσαμε το ταξίδι μας, αφού το σύστημα σύλλεξε τα νέα δεδομένα και επαναπροσδιόρισε τη χρονική διάρκεια, τόσο του ταξιδιού όσο και της ενδιάμεσης φόρτισης. Η πρώτη εικόνα που είχαμε ήταν ότι το ταξίδι (μαζί με την φόρτιση) θα διαρκούσε 5 ώρες και 51 λεπτά. Η αλήθεια όμως ήταν εντελώς διαφορετική.
Το ταξίδι ξεκινάει…
Με 98% στην μπαταρία, η αυτονομία που αναγράφεται στον πίνακα οργάνων είναι μόλις 458 χιλιόμετρα. Καμία σχέση δηλαδή με ότι είχαμε δει τις προηγούμενες ημέρες, όπου είχαμε κινηθεί αποκλειστικά στην πόλη. Έχοντας όμως ήδη κάνει τον προγραμματισμό του ταξιδιού, δεν υπήρχε κανένα άγχος. Η μεταφορά του «πλάνου» από την εφαρμογή του κινητού στην τεράστια οθόνη γίνεται εύκολα. Το σύστημα πλοήγησης επαναπροσδιορίζει τη διαδρομή με τη συλλογή νέων δεδομένων και εμφανίζει περισσότερες πληροφορίες. Πριν καν ξεκινήσουμε, η διάρκεια της φόρτισης αυξάνεται στα 15 λεπτά και ο συνολικός χρόνος στις 6 ώρες και 7 λεπτά.
Το Trip Computer μηδενίζεται και το ταξίδι ξεκινάει. Όπως σε κάθε ηλεκτρικό αυτοκίνητο, η κατανάλωση ενέργειας εντός πόλης είναι πολύ χαμηλή, οπότε μέχρι να φτάσουμε στην Αττική οδό –που στη περίπτωση μας ήταν πολύ κοντά- δεν είχαμε κάψει σχεδόν τίποτα. Μετά από την αναμενόμενη πρωινή κίνηση και πριν καν το καταλάβουμε, έχουμε βγει στην Εθνική Οδό και έχουμε βάλει πλώρη για την Λαμία. Cruise Control σταθερά στα 120 χλμ./ώρα και το σύστημα κλιματισμού στην αυτόματη λειτουργία στους 20 βαθμούς.
Το ταξίδι με ηλεκτρικό αυτοκίνητο, αν εξαιρέσουμε το όποιο άγχος μπορεί να προκαλέσει η πτώση του ποσοστού της μπαταρίας, είναι πολύ άνετο. Στη Mustang, η απόλυτη ησυχία, η εξαιρετική ηχομόνωση και η ποιοτική κύλιση κάνουν τα χιλιόμετρα να φαίνονται σαν μέτρα, ακόμα και με τη σχετικά χαμηλή μέση ταχύτητα, η οποία ωστόσο είναι απλά λίγο χαμηλότερη από τα ανώτατα όρια κυκλοφορίας. Εύσημα πρέπει να δώσουμε επίσης στα άνετα καθίσματα και στο φανταστικό ηχοσύστημα της Bang & Olufsen.
Τα πρώτα 120 χιλιόμετρα έχουν περάσει, το σύστημα πλοήγησης με τα νέα δεδομένα έχει αυξήσει την διάρκεια της φόρτισης στα 20 λεπτά, έχει όμως μειώσει ελάχιστα την ώρα της άφιξης. 40 χιλιόμετρα μακριά από τη Λαμία, ο υπολογισμός έδειχνε έως και 25 λεπτά φόρτισης, αφού υπολόγιζε ότι θα φτάναμε με 54% μπαταρία.
Άφιξη στη Λαμία, ακριβώς την ώρα που υπολόγιζε το σύστημα, ώστε να φορτίσει η μπαταρία 20 λεπτά μέχρι το 80%. Το θετικό στο συγκεκριμένο σημείο φόρτισης της NRG, η ύπαρξη φορτιστή 180 kW με δύο θέσεις. Το ποσοστό της μπαταρία έχει πέσει τελικά στο 56% και η ενδεικτική αυτονομία είναι μόλις 246 χιλιόμετρα, από τα 290 που θα χρειάζονταν για να φτάσουμε στην συμπρωτεύουσα.
Η φόρτιση ξεκινάει και το FordPass ενημερώνει για τη γρήγορη φόρτιση μέχρι το 80%. Ευκαιρία για ξεμούδιασμα, σνακ και φωτογράφιση. Να σημειώσουμε εδώ ότι η μέγιστη ισχύς της φόρτισης από τον σταθμό αυτό, ήταν τελικά τα 75 kW. Ακόμα και η ίδια η εφαρμογή έπεσε 4 λεπτά εκτός χρόνου, αφού η φόρτιση μέχρι το 80% ολοκληρώθηκε λιγάκι πιο γρήγορα. Η αυτονομία στα 361 χιλιόμετρα (374 στο κοντέρ) και φύγαμε.
Το σύστημα πλοήγησης υπολογίζει εκ νέου την υπολειπόμενη διαδρομή. 293 χιλιόμετρα λοιπόν ή τρεισήμισι ώρες ακόμα για να φτάσουμε με 17%. 50 χιλιόμετρα αργότερα, με τη ταχύτητα κίνησης πλέον σε ορισμένα σημεία να δείχνει 130 χλμ./ώρα, ο υπολογισμός του ποσοστού της μπαταρίας για την άφιξη έχει πέσει στο 13%, έχει όμως μειωθεί και η ανάλογη ώρα κατά 10 λεπτά.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι νιώθαμε κουρασμένοι, κάθε άλλο, η ώρα περνούσε ξεκούραστα, άνετα και ευχάριστα. Το Cruise Control με την ημιαυτόνομη οδήγηση επιπέδου 2 έκανε έτσι κι’ αλλιώς την περισσότερη δουλειά. Έστριβε, φρέναρε και κρατούσε τη κατανάλωση ενέργειας χαμηλά. Μόνο απαιτούμενο και απαραίτητο, η προσοχή στον δρόμο και τα χέρια στο τιμόνι.
Το πρώτο «καμπανάκι» χτύπησε στο 19%, 23 χιλιόμετρά μακριά από την Θεσσαλονίκη, με την αυτονομία στα 80 χιλιόμετρα. Ο στόχος επετεύχθη και το αποτέλεσμα εντυπωσιακό. Το Trip Computer έπεσε μέσα στο ποσοστό της μπαταρίας, που ήταν στο 15%, μόλις στην οθόνη εμφανίστηκε το «Φτάσατε στον προορισμό σας», έπεσε όμως 40 λεπτά εκτός. Όχι δεν καταλάβατε, φτάσαμε νωρίτερα. Το ταξίδι διήρκησε 5 ώρες και 20 λεπτά, αν αφαιρέσουμε 10 λεπτά από δύο μικρές στάσεις για φωτογραφίες. Για τα τυπικά λοιπόν, να πούμε ότι ξεκινήσαμε στις 9:00 π.μ. και «πατήσαμε» στο κέντρο της Θεσσαλονίκης στις 14:30. Όσον αφορά τη κατανάλωση ενέργειας για ολόκληρο το ταξίδι, αυτή σταθεροποιήθηκε στις 21 kWh/100 χλμ.
Τα 65 χιλιόμετρα υπολειπόμενης αυτονομίας από το 15% της μπαταρίας (μη ξεχνάτε τη χρήση του A/C), ήταν υπεραρκετά για να κάνουμε διαδρομές και φωτογραφίσεις στο κέντρο, αλλά και να επισκεφθούμε τα Grand Masoutis καταστήματα στη Καλαμαριά και στη Θέρμη.
Απαραίτητος ήταν φυσικά ο «ανεφοδιασμός» μας, αλλά και του αυτοκινήτου. Φόρτιση σε ταχυφορτιστή μέχρι να ξεπεράσει η μπαταρία το 80%, καφές και η απόφαση που είχαμε πάρει: να γυρίσουμε αυθημερόν στην Αθήνα.
Ευχάριστο, άνετο και σε καμία περίπτωση αργό το ταξίδι
Κάπως έτσι θα περιγράφαμε το ταξίδι που κάναμε από την Αθήνα έως την Θεσσαλονίκη, με τη Ford Mustang Mach-e. Ας είμαστε ειλικρινείς, σε ένα τόσο μεγάλο ταξίδι, οι περισσότεροι από εμάς θα κάναμε στάση για ξεμούδιασμα, καφέ, τουαλέτα ή σνακ, έτσι κι’ αλλιώς. Ειδικότερα οι οικογένειες με μικρά παιδιά, είναι αυτονόητο ότι θα σταματήσουν κάποια στιγμή στην διαδρομή. Επομένως, ο συνδυασμός της στάσης αυτής στα Σ.Ε.Α. για φόρτιση ή των στάσεων, για όσους θέλουν να κινηθούν πιο γρήγορα από τα 110-120 χλμ./ώρα, δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε σαν ταλαιπωρία, αλλά ούτε ως καθυστέρηση. Ναι, είμαστε σύμφωνοι ότι τα ταξίδια «αστραπή», ή τα ταξίδια χωρίς προγραμματισμό και σε απομακρυσμένα μέρη, δεν είναι ακόμα εφικτά με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Εκεί, η επιλογή ενός αυτοκινήτου με θερμικό κινητήρα είναι σίγουρα προτιμότερη, ιδίως για όσους ταξιδεύουν συχνά. Όσον αφορά το κόστος του ταξιδιού, με φόρτιση από το σπίτι, μόνο ένα αυτοκίνητο με υγραέριο μπορεί να το ανταγωνιστεί. Αν η πρώτη πλήρης φόρτιση γίνει σε ταχυφορτιστή, τότε δεν υπάρχει όφελος σε σύγκριση με ένα πετρελαιοκίνητο ντίζελ, το οποίο θα κινηθεί και πιο γρήγορα.
Πλέον το ταξίδι με ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν αποτελεί περιπέτεια και δεν χρειάζεται να είναι μια αγχωτική εμπειρία, τουλάχιστον όχι για το αν θα φτάσεις στον προορισμό σου. Το «Range Anxiety”, το λεγόμενο άγχος της αυτονομίας, τείνει προς την εξάλειψη του. Ακόμα και στην χώρα μας, όπου το δίκτυο φόρτισης είναι ακόμα μικρό και οι φορτιστές περιορισμένοι στους σταθμούς, πάντα θα βρεθεί ένας τρόπους ώστε να πραγματοποιηθεί η φόρτιση. Αυτό απλά προϋποθέτει τον προγραμματισμό του ταξιδιού, που είναι μια πολύ εύκολη διαδικασία, η οποία θα γίνει δεύτερη φύση για κάθε ταξιδιώτη με ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Ότι ακριβώς κάναμε και εμείς για να πάμε στη Θεσσαλονίκη, εκμεταλλευόμενοι την τεχνολογία του αυτοκινήτου και έναν ισχυρό φορτιστή. Για την ακρίβεια, το ταξίδι μας φάνηκε τόσο ξεκούραστο που παρ’ ότι διανύσαμε αρκετά χιλιόμετρα στην Θεσσαλονίκη, αποφασίσαμε να γυρίσουμε το ίδιο απόγευμα, πίσω στην Αθήνα.