Η διεύρυνση της κυκλοφορίας ηλεκτρικών οχημάτων θα αυξήσει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Η τεχνολογία της αμφίδρομης ροής ενέργειας μπορεί να καταστήσει τα ηλεκτρικά οχήματα και ως πηγές επιστροφής ηλεκτρισμού προς το δίκτυο με θετικά αποτελέσματα στο συνολικό κόστος χρήσης.
Ο κάτοχος ενός σύγχρονου ηλεκτρικού αυτοκινήτου, εκτός των γνωστών πλεονεκτημάτων της ηλεκτροκίνησης, απολαμβάνει και άλλες δυνατότητες, πολλές από τις οποίες μπορεί ακόμα και να μην είναι ευρύτερα γνωστές ή να μην είναι άμεσα εφαρμόσιμες.
Για παράδειγμα η αμφίδρομη ροή ενέργειας (φόρτιση – εκφόρτιση) των συσσωρευτών του αυτοκινήτου, από και προς το δίκτυο, μπορεί στο εγγύς μέλλον να του αποβεί κερδοφόρα η τουλάχιστον μπορεί να του προσφέρει λύσεις που θα κάνουν τη ζωή του ευκολότερη. Εάν μάλιστα συμβαίνει να παρακολουθεί από κοντά τις τεχνολογικές εξελίξεις θα έχει ίσως πληροφορηθεί ότι ήδη κυκλοφορούν στην αγορά εξωτερικοί φορτιστές συνεχούς ρεύματος (DC) ικανοί να υποστηρίζουν αυτή την αμφίδρομη ροή της ηλεκτρικής ενέργειας.
Η δυνατότητα αυτής της εφαρμογής, είχε προβλεφθεί εδώ και πολλά χρόνια από τους ειδικούς της ηλεκτροκίνησης και των συστημάτων φόρτισης, αλλά τώρα τελευταία έρχεται ολοένα και περισσότερο στο προσκήνιο όσο αυξάνονται οι αριθμοί των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και παράλληλα τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας γίνονται όλο και εξυπνότερα. Χαρακτηριστικό της αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος είναι και οι πρόσφατες ανακοινώσεις μεγάλου κατασκευαστή αυτοκινήτων, σύμφωνα με τις οποίες ετοιμάζεται να προσφέρει στην αγορά κατάλληλο για την εφαρμογή αυτή εξοπλισμό.
Η αναγγελία αυτή έκανε και πολλούς υποψήφιους αγοραστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων να καταφύγουν σε πηγές του διαδικτύου αναζητώντας περισσότερες πληροφορίες για την τεχνολογία της αμφίδρομης φόρτισης. Το παρόν άρθρο δεν φιλοδοξεί βέβαια να προσφέρει επιστημονική ανάλυση αυτής της εφαρμογής. Έχει ως στόχο την ενημέρωση του καταναλωτή γύρω από τα βασικά της χαρακτηριστικά και τις πιθανές διευκολύνσεις που μπορεί να του εξασφαλίσει στο εγγύς μέλλον.
Τι είναι και πως λειτουργεί
Η αμφίδρομη ροή ηλεκτρικής ενέργειας (φόρτιση – εκφόρτιση) των συσσωρευτών ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι ακριβώς αυτό που περιγράφει η ονομασία της. Επιτρέπει την αντιστροφή της ροής της ηλεκτρικής ενέργειας η οποία μπορεί να γίνεται τώρα και προς τις δύο κατευθύνσεις. Ενώ με τη «μονής κατεύθυνσης ροή», την οποία όλοι γνωρίζουμε, η ηλεκτρική ενέργεια ρέει από το δίκτυο προς το αυτοκίνητο προκειμένου να φορτιστούν οι συσσωρευτές του, η «αμφίδρομης κατεύθυνσης ροή» επιτρέπει να συμβαίνει και το ακριβώς αντίθετο. Δηλαδή να ρέει η ηλεκτρική ενέργεια από τους συσσωρευτές του αυτοκινήτου – εκφορτίζοντάς τους – προς το δίκτυο. Ας δούμε πως λειτουργεί.
Κατά τη διάρκεια της φόρτισης των συσσωρευτών ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου ηλεκτρική ενέργεια με τη μορφή εναλλασσόμενου ρεύματος (AC) παρέχεται από το δίκτυο και μετατρέπεται σε μορφή συνεχούς ρεύματος (DC) κατάλληλου για τη φόρτιση της συστοιχίας των συσσωρευτών του αυτοκινήτου. Αυτή η μετατροπή μπορεί να γίνεται είτε από μετατροπέα ό οποίος βρίσκεται μέσα στο ίδιο το αυτοκίνητο (on–board charger) είτε από εξωτερικό μετατροπέα, ο οποίος έτσι αποτελεί τμήμα της εξωτερικής υποδομής φόρτισης (external DC charger) και ο οποίος παρέχει την ηλεκτρική ενέργεια απευθείας πλέον σε συνεχές ρεύμα (DC). Η πρώτη λύση που αξιοποιεί τον επί του οχήματος μετατροπέα επιτρέπει φορτίσεις με σχετικά αργούς ρυθμούς αφού η ισχύς αυτού του μετατροπέα δεν μπορεί να είναι μεγάλη για ευνόητους λόγους μεγέθους, κόστους, βάρους και όγκου. Αντίθετα η εξωτερική μονάδα φόρτισης δεν περιορίζεται από τους λόγους αυτούς και μπορεί να διαχειρίζεται μεγάλες ισχύεις και επομένων να φορτίζει τους συσσωρευτές ταχύτατα.
Εάν θελήσουμε να χρησιμοποιήσουμε την αποθηκευμένη στη συστοιχία των συσσωρευτών του αυτοκινήτου ηλεκτρική ενέργεια για να την ανατροφοδοτήσουμε προς το δίκτυο ή για να τροφοδοτήσουμε μια εξωτερική κατανάλωση π.χ. μια κατοικία θα πρέπει να ενεργήσουμε αντίστροφα. Θα πρέπει δηλαδή να μετατρέψουμε τη μορφή της ηλεκτρικής ενέργειας των συσσωρευτών από συνεχούς ρεύματος (DC) σε εναλλασσόμενου ρεύματος (AC) κατάλληλου για τον τελικό αποδέκτη (δίκτυο, κατοικία κ.λπ.)
Αυτή η μετατροπή δεν μπορεί να γίνει από την – επι του αυτοκινήτου – συσκευή φόρτισης (on–board charger) επειδή για τους ίδιους ευνόητους λόγους δεν είναι σχεδιασμένη για μια τέτοια λειτουργία. Επομένως θα πρέπει να γίνει από έναν εξωτερικό φορτιστή (external DC charger) ο οποίος να έχει έτσι σχεδιασθεί και κατασκευαστεί ώστε να δέχεται και την αντίστροφη ροή της ηλεκτρικής ενέργειας που θα του παρέχεται υπό μορφή συνεχούς ρεύματος (DC) απευθείας από τους συσσωρευτές του αυτοκινήτου και να τη μετατρέπει σε εναλλασσόμενου ρεύματος (AC) κατάλληλου για τον τελικό αποδέκτη (δίκτυο, κατοικία κ.λπ.). Ταυτόχρονα βέβαια θα πρέπει να ρυθμίζει και όλες τις παραμέτρους αυτής της λειτουργίας όπως π.χ. την ποσότητα της ενέργειας, την ισχύ της κ.λπ. ώστε η εκφόρτιση να παραμένει στα όρια της ικανότητας των συσσωρευτών του αυτοκινήτου ή στα προγραμματισμένα πλαίσια της δεδομένης εφαρμογής.
Θα πρέπει βέβαια να σημειωθεί, για το σχηματισμό μιας ορθής εικόνας, ότι δεν σήμερα υπάρχουν εγκατεστημένοι πολλοί εξωτερικοί φορτιστές συνεχούς ρεύματος (DC) οι οποίοι να διαθέτουν τη δυνατότητα αμφίδρομης ροής της ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στο μέλλον η εφαρμογή αυτή δεν θα αποκτήσει ευρύτερο ενδιαφέρον και ότι η αγορά δεν θα ανταποκριθεί με προσφορά των σχετικών συσκευών. Όπως είναι ευνόητο άλλωστε ειδικότερο ενδιαφέρον θα παρουσιάσουν οι συσκευές φόρτισης συνεχούς ρεύματος (DC) αμφίδρομης ροής της ηλεκτρικής ενέργειας, του τύπου των Wall boxes (επίτοιχης τοποθέτησης), οι οποίες θα εγκαθίστανται στα σπίτια ή στους τόπους εργασίας εκεί δηλαδή όπου τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα παραμένουν σταθμευμένα επί πολλές ώρες ή που θα διανυκτερεύουν.
Διαφορά «αμφίδρομης» και «έξυπνης» φόρτισης
Με το όρο «έξυπνη φόρτιση» αναφερόμαστε τόσο στη συμβατική φόρτιση «μονής κατεύθυνσης ροής» όσο και στην «αμφίδρομη φόρτιση» όταν οι διάφοροι παράμετροι όπως π.χ. του χρόνου διάρκειας και του ρυθμού φόρτισης ελέγχονται από μια έξυπνη συσκευή (ένα έξυπνο κύκλωμα) και όχι από συμβατικούς διακόπτες του τύπου «έναρξης» και «παύσης» (on – off).
Αυτό επιτυγχάνεται με τη διασύνδεση μεταφοράς πληροφοριών μεταξύ του ηλεκτρικού αυτοκινήτου και της συσκευής φόρτισης. Παράδειγμα «έξυπνης φόρτισης» είναι και η αξιοποίηση εφαρμογής στο έξυπνο κινητό τηλέφωνο μέσω της οποία μπορεί ο κάτοχος του αυτοκινήτου να παρακολουθεί ή και να ελέγχει τη φόρτιση του αυτοκινήτου του εξ αποστάσεως.
Με εφαρμογή «έξυπνης φόρτισης» μπορεί επίσης το αυτοκίνητο να παραμένει συνδεδεμένο στη συσκευή φόρτισης για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς όμως να πραγματοποιείται φόρτιση σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα αλλά μόνο όταν και για όσο προβλέπει ο προγραμματισμός που έχει κάνει ο οδηγός του με κριτήρια που σχετίζονται είτε με τις προβλεπόμενες διαδρομές είτε με τα οικονομικότερα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας σε συγκεκριμένα ωράρια (νυκτερινή φόρτιση κ.λπ.). Οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας συνήθως προσφέρουν χαμηλότερες τιμές σε ωράρια χαμηλής ζήτησης έτσι ώστε να προσελκύουν τη φόρτιση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε αυτά ακριβώς τα ωράρια.
Η αμφίδρομη ροή της ηλεκτρικής ενέργειας φόρτισης των αυτοκινήτων επιτρέπει την τροφοδότηση ηλεκτρικών αποδεκτών εκτός του αυτοκινήτου με ηλεκτρική ενέργεια από τους συσσωρευτές του οχήματος.
Φόρτιση V2G
Χρησιμοποιούμε τον όρο V2G (Vehicle to Grid) όταν διοχετεύουμε ηλεκτρική ενέργεια από τους συσσωρευτές του αυτοκινήτου προς το δίκτυο μέσω ενός εξωτερικού μετατροπέα συνεχούς ρεύματος (DC) σε εναλλασσόμενο ρεύμα (AC) ο οποίος συνήθως βρίσκεται ενσωματωμένος στην εξωτερική μονάδα φόρτισης του αυτοκινήτου με συνεχές ρεύμα (DC). Αυτή η τροφοδοσία ενέργειας προς το δίκτυο χρησιμεύει συνήθως στην εξομάλυνση των διακυμάνσεων της ενεργειακής ζήτησης σε τοπικό, περιφερειακό ή και εθνικό ακόμα επίπεδο.
Συστήματα «έξυπνης φόρτισης» μεριμνούν ώστε να απορροφάται από το δίκτυο ηλεκτρική ενέργεια για τη φόρτιση των συσσωρευτών του αυτοκινήτου κατά τις ώρες της χαμηλής ζήτησης και να αποδίδεται πίσω στο δίκτυο κατά τις ώρες αιχμής της ζήτησης υποστηρίζοντας έτσι την αντιμετώπισή της.
Η εφαρμογή αυτή υπηρετεί την απλή λογική. Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο παραμένει σταθμευμένο κατά το 95% του χρόνου του. Εάν πολλά ηλεκτρικά αυτοκίνητα παραμένουν μόνιμα συνδεδεμένα στο δίκτυο μέσω των συσκευών φόρτισης αμφίδρομης ροής όλα μαζί θα αποτελούν μια μεγάλη μονάδα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας η οποία χρησιμεύει στην εξομάλυνση των αιχμών της ενεργειακής ζήτησης.
Φόρτιση V2Η
Χρησιμοποιούμε τον όρο V2Η (Vehicle to Home) όταν διοχετεύουμε ηλεκτρική ενέργεια από τους συσσωρευτές του αυτοκινήτου προς την ηλεκτρική εγκατάσταση ενός κτιρίου ή μιας κατοικίας μέσω ενός εξωτερικού μετατροπέα συνεχούς ρεύματος (DC) σε εναλλασσόμενο ρεύμα (AC) ο οποίος συνήθως βρίσκεται ενσωματωμένος στην επίσης εξωτερική μονάδα φόρτισης του αυτοκινήτου με συνεχές ρεύμα (DC).
Με την εφαρμογή V2H επίσης μπορούμε να εξομαλύνουμε την καμπύλης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας τόσο του κτιρίου με το οποίο συνδεόμαστε όσο και εμμέσως του δικτύου. Για παράδειγμα μπορούμε να φορτίσουμε τον συσσωρευτή του αυτοκινήτου κατά τις ώρες χαμηλής ζήτησης, όταν συνήθως προσφέρονται και χαμηλά τιμολόγια, και να διοχετεύσουμε ηλεκτρική ενέργεια προς το κτίριο κατά τις ώρες αιχμής. Επιπρόσθετα η εφαρμογή αυτή μπορεί να λειτουργήσει και σαν σύστημα ασφαλείας εξασφαλίζοντας ηλεκτρική ενέργεια στο κτίριο κατά τις διακοπές της κύριας ηλεκτροπαροχής λόγω καιρικών συνθηκών ή ζημιών στο δίκτυο.
Και οι δύο εφαρμογές V2G and V2H αποκτούν μεγαλύτερη αξία όσο περισσότερο στρεφόμαστε προς τα ολικά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλές από αυτού του είδους τις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες δεν αναπτύσσουν σταθερά μεγέθη παραγωγής αλλά κυμαινόμενα και εξαρτώμενα από την ηλιακή ακτινοβολία ή τους πνέοντες ανέμους, τις κλιματικές συνθήκες, τις εποχές του έτους κ.λπ. Υπό αυτές τις συνθήκες η προσθήκη μιας αποθηκευτικής μονάδας ηλεκτρικής ενέργειας στο τοπικό δίκτυο μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά ωφέλιμη και να συμβάλλει σημαντικά στην εξισορρόπηση των συνθηκών λειτουργία του.
Η ευρεία εφαρμογή του συστήματος της αμφίδρομης φόρτισης είναι βέβαιο ότι θα προσθέσει στα όσα άλλα πλεονεκτήματα χαρακτηρίζουν το ηλεκτρικό αυτοκίνητο ένα ακόμα πολύ σημαντικό, δηλαδή εκείνου μιας αποθηκευτικής μονάδας ηλεκτρικής ενέργειας επί τροχών ή οποία θα μπορεί να προσφέρει πλειάδα υπηρεσιών στον κάτοχο του οχήματος και κατ΄επέκταση στην κοινωνία γενικότερα.
Τα πλεονεκτήματα της αμφίδρομης φόρτισης
Χρησιμοποιώντας την αμφίδρομη φόρτιση στο σπίτι μπορεί κανείς να αξιοποιεί το ηλεκτρικό του αυτοκίνητο σαν εφεδρική πηγή ηλεκτροδότησης για τις περιπτώσεις διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος. Ιδίως στις περιπτώσεις μικρών κτισμάτων σε απομακρυσμένες τοποθεσίες, τα οποία βασίζονται σε ηλεκτροδότηση από φωτοβολταϊκά στοιχεία ή μικρές ανεμογεννήτριες, η δυνατότητα αυτή αποκτά ιδιαίτερη αξία.
Χώρες οι οποίες αντιμετωπίζουν συχνά φυσικές καταστροφές ενθαρρύνουν την εφαρμογή της αμφίδρομης φόρτισης ή οργανώνουν προγράμματα στα οποία τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα χρησιμοποιούνται ως εφεδρικές πηγές ηλεκτρικής ενέργειας. Για παράδειγμα, στην Ιαπωνία, μια χώρα που συχνά βιώνει καταστροφές από επικίνδυνα φυσικά φαινόμενα όπως οι σεισμοί , τα τσουνάμι κ.λπ. η Nissan υπέγραψε σύμβαση με την Tokyo’s Nerima Ward και την πόλη της Yokosuka με την οποία δεσμεύτηκε να διαθέσει μεγάλο αριθμό ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην περίπτωση που θα σημειωθεί φυσική καταστροφή που θα επηρεάσει την ηλεκτροδότηση. Επιβεβαιώνεται έτσι η διαπίστωση ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμα και από μια άλλη πλευρά στην περίπτωση έκτακτων συνθηκών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μερικά από τα σύγχρονα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι σε θέση να εξασφαλίσουν την αναγκαία ηλεκτρική ενέργεια σε ένα σπίτι ακόμα και για περίοδο τριών ημερών..
Κερδίζοντας χρήματα
Όλοι οι ιδιοκτήτες ηλεκτρικού αυτοκινήτου και εξωτερικής μονάδας φόρτισης με συνεχές ρεύμα (DC) αμφίδρομης ροής μπορούν να κερδίζουν χρήματα πουλώντας ηλεκτρική ενέργεια στο δίκτυο. Κάθε είδους ηλεκτρική ενέργεια αποθηκευμένη στου συσσωρευτές του αυτοκινήτου είτε αυτή προέρχεται από ιδιόκτητες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής όπως φωτοβολταϊκά κ.λπ. είτε ακόμα από το σουπερμάρκετ της γειτονιάς που προσφέρει δωρεάν φόρτιση μπορεί να πουληθεί πίσω στο δίκτυο στην περίπτωση που εφαρμόζεται το σύστημα επαναγοράς ενέργειας σε συνδυασμό με έξυπνους μετρητές. Σε πολλές χώρες εφαρμόζεται πολύ χαμηλό τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια κάποιων χρονικών περιόδων της ημέρας ενώ η τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε κάποιες άλλες χρονικές περιόδους είναι σημαντικά υψηλότερη. Στις περιπτώσεις αυτές ένας ιδιοκτήτης ηλεκτρικού αυτοκινήτου μπορεί να εγκαταστήσει εξωτερική συσκευή φόρτισης με αμφίδρομη ροή και συστηματικά να μεταπουλά την ηλεκτρική ενέργεια που αποθήκευσε σε χαμηλή τιμή στο ίδιο το δίκτυο όταν ισχύει η υψηλότερη τιμή. Κάποιες έρευνες που έχουν γίνει για συγκεκριμένες πόλεις αποδεικνύουν ότι από μια τέτοια αγοραπωλησία μπορεί κανείς να ωφεληθεί μέχρι και 400 ευρώ σε ετήσια βάση.
Περαιτέρω εξοικονόμηση δαπανών
Η αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου αποτελεί από μόνη της προσπάθεια περιορισμού των δαπανών κίνησης σε σύγκριση με ένα ενεργοβόρο συμβατικό αυτοκίνητο που κινείται με ορυκτά καύσιμα. Πρόσφατες εκτιμήσεις που έγιναν στον Καναδά καταλήγουν ότι στον κύκλο ζωής ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου αυτή η εξοικονόμηση δαπανών μπορεί να φτάσει τα 5.000 ευρώ. Αυτό το ποσό μπορεί να αυξηθεί με τη χρήση ενός εξωτερικού φορτιστή συνεχούς ρεύματος (DC) με αμφίδρομη ροή σε χώρες που εφαρμόζονται συστήματα ηλεκτροδότησης με έξυπνους μετρητές όπως αυτά που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη παράγραφο. Ακόμα όμως και στην περίπτωση πόλεων στις οποίες δεν εφαρμόζεται το σύστημα αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω έξυπνων μετρητών είναι δυνατή η εξοικονόμηση δαπάνης με τη φόρτιση του συσσωρευτή κατά τις ώρες του φθηνού τιμολογίου και την κατανάλωση της κατά τις ώρες του ακριβού τιμολογίου.
Ενεργειακή αυτονόμηση
Η αμφίδρομη φόρτιση προσφέρει ακόμα και το πλεονέκτημα της ενεργειακής αυτονόμησης. Εάν επί παραδείγματι υπάρχουν φωτοβολταϊκά στοιχεία στην οροφή μιας κατοικίας τα οποία ικανοποιούν τις ανάγκες της σε ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας, χωρίς να εξαντλούν τη δυναμικότητά τους, το πλεόνασμα μπορεί να χρησιμοποιείται για τη φόρτιση του ηλεκτρικού αυτοκινήτου και να χρησιμοποιείται τη νύκτα μεταβάλλοντας την εγκατάσταση σε αυτόνομη.
Μερικές χώρες εφαρμόζουν προγράμματα και θεσπίζουν κίνητρα προκειμένου να διευρυνθεί η εφαρμογή αυτού του είδους η ενεργειακή αυτονομία. Για παράδειγμα το πρόγραμμα DSR (demand side response) στην Αγγλία εγκαθιστά στις ιδιοκτησίες έξυπνους μετρητές και ενθαρρύνει τους ιδιοκτήτες να παράγουν τη δική τους ηλεκτρική ενέργεια με ανανεώσιμες πηγές, όπως τα φωτοβολταϊκά στοιχεία ή οι ανεμογεννήτριες. Τους παρέχει δε και την ευχέρεια να πουλήσουν την πλεονάζουσα ενέργεια στο δίκτυο. Τέτοιες ιδέες σε συνδυασμό με την ηλεκτροκίνηση σε ολόκληρη την Ευρώπη θα προσφέρουν σωρεία επωφελών για όλους συνδυασμών παραγωγής και κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από πολύ μικρές ιδιόκτητες μονάδες. Οι ίδιες αρχές μπορούν να εφαρμοστούν ακόμα και σε επίπεδο πολλών διαμερισμάτων σε μεγάλα κτίρια ή ακόμα και σε επίπεδο οικισμών και κοινοτήτων.
Συμπέρασμα
Η αμφίδρομη ροή ηλεκτρικής ενέργειας φόρτισης του ηλεκτρικού αυτοκινήτου φαίνεται σαν μια πολύ προηγμένη εφαρμογή σήμερα. Όμως οι εξελίξεις είναι ταχύτατες. Οι ιδιοκτήτες ηλεκτρικών αυτοκινήτων οι οποίοι εγκαθιστούν από τώρα επίτοιχους φορτιστές συνεχούς ρεύματος (DC) για γρήγορη φόρτιση των μεγάλης χωρητικότητας συσσωρευτών της τελευταίας γενιάς αυτών των αυτοκινήτων καλό θα είναι να μελετήσουν από τώρα το ενδεχόμενο να αγοράσουν μια τέτοια συσκευή φόρτισης με δυνατότητες αμφίδρομης ροής της ηλεκτρικής ενέργειας. Κάτι που σήμερα φαίνεται πολύ προηγμένο αποδεικνύεται χρήσιμο, πρακτικό και ωφέλιμο σε ένα ή δύο χρόνια.
Πηγή: Ελληνικό Ινστιτούτο Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων (ΕΛΙΝΗΟ)
