Κάθε χρόνο, χιλιάδες μεταχειρισμένες μοτοσυκλέτες αλλάζουν χέρια. Για κάποιους είναι απλά η αγορά ενός μεταφορικού μέσου, για άλλους είναι το αποτέλεσμα κόπου για την εκπλήρωση ενός ονείρου, ή μιας βαθιάς επιθυμίας. Το ένα πράγμα που ενώνει όλους τους αγοραστές είναι ο φόβος για το τί φαντάσματα μπορεί να κρύβει μια εκ πρώτης όψεως ευκαιρία που φαίνεται να τα έχει όλα. Τί πρέπει να προσέξω; Πόσο θα μου στοιχίσει; Αξίζει το ρίσκο;
Του Μάρκου Πυλαρινού
Το πιο δελεαστικό στοιχείο μιας μεταχειρισμένης μοτοσυκλέτας είναι κατά κύριο λόγο το κόστος, αλλιώς θα αγοράζαμε όλοι καινούργιες μοτοσυκλέτες. Αλλά μια κατά τα άλλα οικονομική ευκαιρία μπορεί να εξελιχθεί σε ακριβό εφιάλτη αν απλά βουτήξουμε τυφλά. Να σημειωθεί εδώ πως δεν υπάρχει καμία εντελώς αλεξίσφαιρη λύση να μας προφυλάξει από κάποια βλάβη η οποία μπορεί να κρυβόταν κατά την αγορά. Υπάρχουν χίλιοι δυο οδηγοί αγοράς για συγκεκριμένα μοντέλα (που θα πρότεινα ανεπιφύλακτα πριν τραβήξετε τη σκανδάλη για μια αγορά), αλλά μιας και το έχω δει το έργο αρκετές φορές στη ζωή μου (και μέχρι τώρα έχω σταθεί τυχερός), θα παραθέσω έναν οδηγό “κοινής λογικής” που ίσως χρησιμεύσει ως βασική πυξίδα για το πως μπορεί να κινηθεί κανείς προτού καταθέσει τους οβολούς του.
Η μεθοδολογία θα κινηθεί από τα πιο γενικά και εύκολα, στα πιο ειδικά για να μπορεί ο καθένας να προσαρμόσει την προσέγγιση του ανεξάρτητα τεχνικού επιπέδου. Δεν χρειάζεται να είμαστε μηχανικοί για να αγοράσουμε μια μοτοσυκλέτα αν κινηθούμε σωστά.
Προετοιμασία
Όλα μπορούν να ξεκινήσουν μπροστά σε μια οθόνη. Ενδιαφερόμαστε για κάποιο μοντέλο. Τί διαθέσιμα χρήματα έχουμε, και ποιες αγγελίες κοιτάμε;
Υπάρχει κόσμος που αρέσκεται στο να ρίχνει ζαριές με τις αγγελίες, αλλά έχω κάποιους βασικούς κανόνες:
- Ολοκληρωμένα (και πραγματικά) στοιχεία μοντέλου
- Λεπτομερής περιγραφή και ολοκληρωμένο ιστορικό
- Ευκρινείς φωτογραφίες από διάφορες γωνίες σε καλό φωτισμό
Μια ή δυο φωτογραφίες/αποκόμματα από κάποιο κινητό της προηγούμενης δεκαετίας που συνοδεύεται από περιγραφή τύπου “περισσότερα στο τηλέφωνο” ή “δεν θέλει τίποτα” είναι αυτόματα άκυρα.
Έρευνα
Πολύ σημαντικό το να μπορέσουμε να βρούμε (αν υπάρχει), έναν οδηγό αγοράς για το συγκεκριμένο μοντέλο (και χρονιά) που ψάχνουμε. Αν έχει γραφτεί με μεράκι, από περιοδικό ή και ιδιώτη, μπορεί να μας γλυτώσει από πονοκεφάλους και “τερτίπια” της μοτοσυκλέτας.
Μην διστάσετε να έρθετε σε επαφή και με άλλους ιδιοκτήτες σε forum, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ή ακόμη και να ρωτήσετε κάποιο εξουσιοδοτημένο συνεργείο (αν είναι διατεθειμένο να βοηθήσει).
Σαφώς αλλάζουν λίγο τα πράγματα αν αγοράζετε τη μοτοσυκλέτα από αντιπροσωπεία. Εκεί συχνά το κόστος αγοράς είναι μεγαλύτερο, αλλά αγοράζοντας από εξουσιοδοτημένη αντιπροσωπεία συχνά σημαίνει “γυρνάω το κλειδί και φεύγω”. Συνήθως συμπεριλαμβάνεται και εγγύηση, οπότε είναι ακόμη πιο εύκολα τα πράγματα.
Πρώτη επαφή
Έχουμε κάνει την έρευνά μας, έχουμε επιλέξει την αγγελία, τώρα έρχεται η ώρα να έρθουμε σε επαφή με τον αγοραστή. Τί ρωτάμε;
Πρώτο και καλύτερο, ρωτάμε αν έχει ενημερωμένο βιβλίο σέρβις, και ειδικά αν έχουν γίνει εργασίες σε εξουσιοδοτημένο συνεργείο. Μία μοτοσυκλέτα με καταγεγραμμένα τακτικά σέρβις από ιδιοκτήτη με μεράκι σπάνια θα βγάλει προβλήματα εκτός και αν μιλάμε για σφάλμα υλικού. Αν οι αλλαγές λαδιού γίνονταν και συντομότερα από το διάστημα που δίνει ο κατασκευαστής, ακόμη καλύτερα. Αν δεν υπάρχει ενημερωμένο ιστορικό, είναι κατακκόκινη σημαία. Ακόμη και σε καλή κατάσταση να φαίνεται η μοτοσυκλέτα, συνεχίζουμε την αγορά μόνο αν έχουμε το budget να υποστηρίξει οτιδήποτε μπορεί να βγάλει η μοτοσυκλέτα.
Αν θέλουμε επίσης, διπλωματικά ρωτάμε γιατί πωλείται η μοτοσυκλέτα για να “ψαρέψουμε” τυχόν κίνητρα για “ξεφόρτωμα” ή απλά να πιάσουμε μια κουβέντα με τον ιδιοκτήτη να τον γνωρίσουμε λίγο σαν άνθρωπο.
Έλεγχοι σε συνεργείο
Το πιο εύκολο, ειδικά αν έχουμε αμφιβολίες, είναι να βρούμε κάποιο συνεργείο που ειδικεύεται στο μοντέλο που μας ενδιαφέρει. Υπάρχουν περιπτώσεις που συνεργεία δέχονται να κάνουν ελέγχους κατόπιν ραντεβού. Συνεργεία με καλή φήμη μπορούν συχνά να κάνουν τη διαφορά και να δουν κάτι που δεν βλέπουμε σαν ιδιώτες.
Επιπλέον, σε κάποιες περιπτώσεις ένα συνεργείο μπορεί να είναι διατεθειμένο (κατόπιν συνεννόησης με τον πωλητή) να κάνει μια αλλαγή λαδιού και έλεγχο σίτας λαδιού για μεταλλικά κατάλοιπα που υποδεικνύουν κάποια βλάβη. Ένα συνεργείο μπορεί επίσης να συνδέσει τη μοτοσυκλέτα σε κάποιο διαγνωστικό εργαλείο, ή να συμβουλευτεί το ηλεκτρονικό ιστορικό σέρβις (αν υπάρχει).
Επιπλέον έλεγχοι
Αν δεν μπορούμε να βρούμε συνεργείο, ή αν απλά θέλουμε να ρίξουμε και εμείς μια ματιά, υπάρχουν αρκετά πράγματα που μπορούμε να δούμε μόνοι μας. Αρχικά, καλό είναι να κάνουμε ότι ελέγχους συνιστά κάποιος οδηγός αγοράς συγκεκριμένου μοντέλου (αν έχει βρεθεί). Μπορεί να αναφέρει ανακλίσεις, συγκεκριμένες διαρροές, θορύβους, οσμές και άλλα.
Αναλώσιμα
Εκτός των παραπάνω, μπορούμε να ξεκινήσουμε από αναλώσιμα ανταλλακτικά και υγρά. Πρώτο και καλύτερο στοιχείο είναι η κατάσταση της αλυσίδας και των γραναζιών κίνησης. Είναι το πιο εύκολο πράγμα να συντηρήσουμε, αλλά είναι και συχνά αυτό που μένει παραμελημένο. Δείγματα προβλήματος είναι τα εξής:
- Ξερή και οξειδωμένη αλυσίδα
- Βρώμικη, ακάθαρτη αλυσίδα με εναποθέσεις γράσου, σκόνης και άλλων καταλοίπων
- Σύνδεσμοι αλυσίδας που κάνουν ζιγκ ζαγκ όταν είναι σε ανάπαυση
- Μεγάλη διαφορά μεταξύ σφιχτού και χαλαρού σημείου αλυσίδας
- Λεπτή, αιχμηρή όψη δοντιών γραναζιού κίνησης
Το κόστος αλλαγής αλυσίδας και γραναζιών κίνησης μπορεί εύκολα να περάσει σε τριψήφιους αριθμούς.
Καλό είναι επίσης, αν μπορούμε, να ρίξουμε και μια ματιά σε χρώμα και στάθμη υγρών φρένων και ψυκτικού υγρού (αν είναι υδρόψυκτη μοτοσυκλέτα). Σκούρα υγρά φρένων συχνά υποδεικνύουν παλιά υγρά ή πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Σαφώς καλό θα ήταν τα λάστιχα να είναι επίσης σε καλή κατάσταση για έστω λίγα χιλιόμετρα μετά την αγορά, αλλιώς είναι άλλο ένα έξοδο.
Βαφή
Καλός τρόπος να δούμε αν κάτι πάει στραβά είναι να δούμε για σημάδια φθοράς στη βαφή ή σε fairing (αν υπάρχει). Καλό σημάδι είναι συνήθως παλιά μοτοσυκλέτα με αρκετά χιλιόμετρα που φαίνεται “ολόφρεσκη”, εκτός και αν έφαγε όλη τη ζωή της σε γκαράζ και δεν έχει χιλιόμετρα. Έξτρα στοιχεία μπορεί να είναι η “υφή πορτοκαλιού” σε μεταλλικά μέρη που δείχνει ότι ξαναβάφτηκαν, ή πάνελς που δεν ζευγαρώνουν καλά μεταξύ τους.
Άλλα σημάδια φθοράς
Καλά “σκονάκια” πτώσης συνήθως είναι οι αλλαγμένες μανέτες (ειδικά αν είναι η μία από τις δύο), χτυπημένα αντίβαρα τιμονιού, γρατσουνιές κοντά στον εμπρόσθιο άξονα τροχού (γιατί είναι από τα χαμηλότερα σημεία που βρίσκουν στην άσφαλτο σε περίπτωση πτώσης), στραβά μαρσπίε ή βάσεις και γρατζουνιές στις εξατμίσεις. Αν επιτρέπει ο ιδιοκτήτης μπορείτε επίσης να ανέβετε στη μοτοσυκλέτα να δείτε αν έχει στραβώσει και το τιμόνι και δεν έχει αλλαχτεί.
Πέραν ενδείξεων πτώσης, πολύ σημαντικό να ρίχνετε μια ματιά στις αναρτήσεις μπρος και πίσω. Αν υπάρχει εμφανής υγρασία ή δακτύλιοι που έχουν “λασπώσει”, χρειάζονται σέρβις. Η επισκευή ανάρτησης είναι συχνά ακριβή εργασία και σίγουρα ρίχνει την τιμή.
Κινητήρας
Το πιο ιδανικό είναι να δούμε τη μοτοσυκλέτα να παίρνει μπροστά κρύα. Λόγω των ανοχών του κινητήρα, ρευστότητας λαδιού και άλλων απωλειών, ένας κινητήρας μοτοσυκλέτας γυρνάει πιο δύσκολα όταν είναι κρύος. Μια μοτοσυκλέτα που παίρνει μπρος εύκολα κρύα έχει καλή μπαταρία, καλή μίζα, έχει επαρκή ανάφλεξη, τουλάχιστον αποδεκτό μείγμα καυσίμου και περνάει ένα μεγάλο πρώτο τεστ. Ένας ζεσταμένος κινητήρας παίρνει πιο εύκολα ακόμη και κάτι να μην πηγαίνει καλά.
Επιπλέον αν και δύσκολο χωρίς “αυτί”, καλό είναι να μπορούμε να απομονώσουμε τυχόν μεταλλικούς θορύβους που αντηχούν σχεδόν σαν μεταλλόφωνο κατά τη λειτουργία του κινητήρα, ή κάποιο “γδάρσιμο”. Ένας φίλος ή μηχανικός με εκπαιδευμένο αυτί μπορεί να πιάσει κάτι και από το άκουσμα. Κάποιο ύποπτο ρουλεμάν στροφάλου για παράδειγμα μπορεί να ακουστεί πριν προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στο πορτοφόλι σας.
Εν κινήσει
Αν έχουμε τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη, υπάρχουν και έλεγχοι που μπορούμε να κάνουμε εν κινήσει (αν και μπορεί να το παρατραβάμε λίγο με την καλή θέληση του ιδιοκτήτη).
Αρχικά, μπορούμε να δοκιμάσουμε το συμπλέκτη. Αν πατινάρει, πιάνει πάρα πολύ νωρίς ή δεν απομονώνει, μπορεί να ήρθε η ώρα για δίσκους συμπλέκτη. Συχνά η εργασία κοστίζει βαθιά μέσα στα τριψήφια ανάλογα τη μοτοσυκλέτα.
Μπορούμε επίσης να δοκιμάσουμε τα φρένα. Αν αισθανθούμε “λαγουδάκια” δηλαδή παλινδρόμιση ισχύς πέδησης χωρίς να αλλάζουμε πίεση στη μανέτα φρένου, συνήθως είναι δείγμα πως έχουν στραβώσει οι δισκόπλακες. Αυτό μπορεί να είναι είτε από χτύπημα, αλλά και από υπερθέρμανση. Αν είναι σε μικρό βαθμό είναι κάτι αρκετά φυσιολογικό. Σε μεγάλο βαθμό μπορεί να είναι επικίνδυνο, και επίσης πολύ ακριβό. Το κόστος αλλαγής για μοτοσυκλέτες με δύο δισκόπλακες εμπρός μπορεί να αγγίξει ιλιγγιώδη ποσά…
Κάτι άλλο που μπορούμε να δούμε επίσης εν κινήσει, ανεξάρτητα τη μοτοσυκλέτα, είναι η κατάσταση των ρουλεμάν του λαιμού. Αν έχουμε πολύ απαλή λαβή στο τιμόνι, μπορούμε εύκολα να εντοπίσουμε πρόβλημα από την αίσθηση που θα έχει η μοτοσυκλέτα με φθαρμένα ρουλεμάν να θέλει να “ξεστρατίσει”. Μια μοτοσυκλέτα με καλά ρουλεμάν λαιμού κάνει συνεχώς διορθώσεις ύστερα από μικρές εκτροπές λόγω οδοστρώματος διανύοντας αβίαστα μια ευθεία ακόμη και σε πιο ανισόπεδο δρόμο. Μιά μοτοσυκλέτα με φθαρμένα ρουλεμάν δίνει την αίσθηση πως στρίβει μόνη της, διότι η επιπλέον τριβή εκτρέπει την μοτοσυκλέτα και αλλάζει την πορεία της.
Η αγορά
Πάντα θα υπάρχει κάτι παραπάνω να κοιτάξουμε, και πάντα θα υπάρχει ένα ρίσκο, μικρό ή μεγάλο. Αλλά αν συνδυάσει κανείς όλα τα παραπάνω, θεωρώ πως τουλάχιστον μειώνει αρκετά τον κίνδυνο κάποιας πολύ μεγάλης έκπληξης. Στην τελική θεωρώ πως πάντα θα πρέπει να έχουμε ένα budget που συμπεριλαμβάνει κάποια βλάβη χωρίς να χρεοκοπήσουμε, μιας και ένα όχημα δυστυχώς ή ευτυχώς, είναι μια ευθύνη. Ο δικός μου κανόνας είναι “μην αγοράσεις τίποτα που δεν μπορείς να αγοράσεις δυο φορές”. Αλλά αν μιλάει και λίγο η καρδιά, μπορεί καμιά φορά να αξίζει λίγο ρίσκο.
…Καλές Βόλτες!
