Ηλικιωμένοι και οδήγηση: Μια ψύχραιμη προσέγγιση

Είναι τα βασιζόμενα στην ηλικία, οριζόντια και καθολικά μέτρα απαγόρευσης οδήγησης η λύση;

Με αφορμή το τραγικό τροχαίο στο Ψυχικό, άνοιξε στον δημόσιο διάλογο το ζήτημα σχετικά με τους ηλικιωμένους και την οδήγηση. Αποφεύγοντας τις επικίνδυνες «εν βρασμώ» κρίσεις, θα προσπαθήσουμε με ψυχραιμία να δούμε ποιο είναι το νομικό πλαίσιο που διέπει τις ανανεώσεις των αδειών οδήγησης στις μεγάλες ηλικίες, τα κενά του και τις χρόνιες «ελληνικές παθογένειες» που δυστυχώς διέπουν οποιαδήποτε έκφανση του κράτους ως αδειοδοτικό και ελεγκτικό όργανο.

Τι ισχύει για τις ανανεώσεις διπλωμάτων

Ο νόμος ορίζει ότι μετά τα 65 έτη ηλικίας, οι οδηγοί οφείλουν ανά τριετία να ανανεώνουν τις άδειες οδήγησης τους. Η διαδικασία περιλαμβάνει γνωμάτευση από παθολόγο και οφθαλμίατρο, οι οποίοι και θα αποφανθούν αν ο εξεταζόμενος πληροί τις προϋποθέσεις που τον καθιστούν ικανό για να συνεχίσει να οδηγεί.

Μετά τα 80 έτη της ηλικίας, πέραν του παθολόγου και του οφθαλμίατρου, οι οδηγοί που θέλουν να ανανεώσουν το δίπλωμα τους, θα πρέπει επίσης να λάβουν γνωμάτευση από ωτορινολαρυγγολόγο και νευρολόγο. Οι ιατροί, μπορούν αναλόγως των ευρημάτων να θέσουν περιορισμούς στην οδήγηση που έχουν να κάνουν με οκτώ συνισταμένες, όπως μέγιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα κίνησης, μέγιστο επιτρεπόμενο «βεληνεκές» από την έδρα, οδήγηση μόνο κατά την ημέρα, κ.ο.κ. Παράλληλα , οι ιατροί ορίζουν το πότε θα πραγματοποιηθεί η επανεξέταση των ηλικιωμένων, με το διάστημα αυτό, να μην υπερβαίνει από το νόμο τα δύο έτη.

Τα προβλήματα

Το μεγάλο πρόβλημα είναι το αν αυτές οι εξετάσεις γίνονται, και αν γίνονται, το κατά πόσο έχουν διεκπεραιωτικό χαρακτήρα. Δεν θα πέσει κανείς από τα σύννεφα αν σας πληροφορήσουμε ότι υπάρχει κύκλωμα το οποίο αναλαμβάνει -έναντι αντιτίμου- να ανανεώσει τις άδειες οδήγησης, χωρίς να χρειαστεί ο εξεταζόμενος να επισκεφθεί κανέναν ιατρό. Αυτό εμπίπτει στις χρόνιες «ελληνικές παθογένειες» που αναφέραμε πιο πάνω και είναι ξεχωριστό κεφάλαιο.

Αφήνοντας το αυτό στην άκρη και θεωρώντας, ουτοπικά ίσως, ότι ακολουθείτε το πρωτόκολλο που ορίζεται από το νόμο, εντοπίζεται ένα μεγάλο πρόβλημα: δεν προβλέπονται πρακτικές εξετάσεις στην διαδικασία ανανέωσης του διπλώματος, οι οποίες και θα μπορούσαν στην πράξη, δηλαδή σε συνθήκες οδήγησης, να αναδείξουν επικίνδυνες αδυναμίες στον χειρισμό ενός αυτοκινήτου.

Πέραν αυτού, εκτός των όποιων παθολογικών καταστάσεων, θα έπρεπε να υπάρχει μια ενδελεχής και λεπτομερής εξέταση των οδηγών σε ότι αφορά στα αντανακλαστικά, στην αντιληπτική ικανότητα και στην εγρήγορση, χαρακτηριστικά δηλαδή τα οποία είναι υψίστης σημασίας στην οδήγηση και απαιτούν ειδικό εξοπλισμό για να αξιολογηθούν. Δυστυχώς, προς το παρόν η εξέταση αυτή, περιορίζεται στην μελέτη του ιατρικού φακέλου από τον νευρολόγο.

Το ζητούμενο

Η καθολική και οριζόντια απαγόρευση της οδήγησης μετά το πέρας ενός ηλικιακού ορίου, δεν είναι η λύση. Ωστόσο θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε επιτέλους σε αυτή την χώρα, ότι το αυτοκίνητο σε ακατάλληλα χέρια είναι ένα « φονικό όπλο». Και όπως ακριβώς οι νόμοι και οι διαδικασίες για την οπλοχρησία είναι πολύ αυστηροί, έτσι θα έπρεπε να συμβαίνει και με τις άδειες οδήγησης. Εν προκειμένω, χρειάζεται επαναπροσδιορισμός στις ανανεώσεις διπλωμάτων και φυσικά αυστηροί έλεγχοι τόσο στον δρόμο, όσο και στο πως εκδίδονται και χορηγούνται οι ανανεώσεις των διπλωμάτων στους ηλικιωμένους.