Του Roberto Boni, απόδοση: Άκης Τεμπερίδης, Lexartis Φωτογραφίες: Alejandro Gil Delgado
Σε όλη την Ευρώπη, μαζί με τις πωλήσεις των αμιγώς ηλεκτρικών, αυξάνονται ραγδαία και εκείνες των επαναφορτιζόμενων υβριδικών. Χάρη στις υψηλές επιδόσεις και τη δυνατότητά τους να κινούνται με μηδενικούς ρύπους. Όμως, πόσο επηρεάζονται οι επιδόσεις τους όταν η μπαταρία είναι αποφορτισμένη;
Την περίοδο που διανύουμε, τα επαναφορτιζόμενα υβριδικά βρίσκονται στο κέντρο της προσοχής. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, το πρώτο εξάμηνο του 2021, οι πωλήσεις τους τετραπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρυσι. Πλέον, αντιπροσωπεύουν το 4,3% των συνολικών πωλήσεων. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον ΣΕΑΑ, το μερίδιο των επαναφορτιζόμενων μοντέλων (υβριδικών PHEV και αμιγώς ηλεκτρικών BEV) πενταπλασιάστηκε στο ίδιο διάστημα. Από το 1% της αγοράς το πρώτο εξάμηνο του 2020, στο 5,5% φέτος. Οι λόγοι πίσω από αυτή την εμπορική έκρηξη είναι φυσικά οι κρατικές επιδοτήσεις που ρίχνουν την τιμή αγοράς. Επίσης, η δυνατότητα των αυτοκινήτων αυτών να κινούνται με μηδενικούς ρύπους για μερικές δεκάδες χιλιόμετρα. Χάρη στην οποία επιτρέπεται και η είσοδός τους στα ιστορικά κέντρα ευρωπαϊκών πόλεων. Επιπλέον, τα PHEV δεν απαιτούν προγραμματισμό των φορτίσεων στο ταξίδι, όπως τα BEV. Καθώς, όταν αποφορτιστεί η μπαταρία, υπάρχει πάντα ο βενζινοκινητήρας για να φτάσεις στον προορισμό σου.
ΔΟΚΙΜΗ ΠΕΝΤΕ ΜΟΝΤΕΛΩΝ
Βλέποντας το ποτήρι μισογεμάτο, μπορούμε να πούμε ότι τα υβριδικά που μπαίνουν στην πρίζα, είναι ιδανικός συνδυασμός ενός ηλεκτρικού και ενός θερμικού μοντέλου. Δε λείπουν βέβαια και οι αρνητές που βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο. Υποστηρίζουν ότι τα PHEV κοστίζουν μεν λιγότερο από τα ηλεκτρικά, χωρίς όμως τις ανάλογες επιδόσεις. Αναμφισβήτητα, όταν απαιτείται η μέγιστη απόδοση, προϋπόθεση είναι η αγαστή συνεργασία των δύο κινητήρων. Μόνο τότε το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό.
Η υποβοήθηση του ηλεκτροκινητήρα είναι πράγματι κρίσιμη. Συνήθως μερικές δεκάδες ίπποι και ακόμη περισσότερα νιουτόμετρα (Nm) ροπής, διαθέσιμα μάλιστα στο παραμικρό άγγιγμα του δεξιού πεντάλ. Αυτή η υποβοήθηση είναι που εξασφαλίζει εξαιρετικές ρεπρίζ, δίχως την παραμικρή υστέρηση στο γκάζι.
Όλα τα παραπάνω όμως, είναι εξασφαλισμένα όταν το επίπεδο φόρτισης της μπαταρίας είναι υψηλό, ας πούμε από 80% και άνω. Γι’ αυτό και το Quattroruote πραγματοποιεί τις μετρήσεις του στα plug-in υβριδικά με αυτή την προϋπόθεση. Τι γίνεται όμως όταν ο συσσωρευτής αποφορτίζεται και παραμένει μόνο το ελάχιστο ρεύμα που χρειάζεται για τη λειτουργία του υβριδικού συστήματος, αλλά χωρίς τη δυνατότητα ηλεκτροκίνησης; Χειροτερεύουν άραγε οι επιδόσεις στην επιτάχυνση και αν ναι, σε ποιο βαθμό;
Για να δώσουμε απαντήσεις στα συγκεκριμένα ερωτήματα, πραγματοποιήσαμε μία ειδική δοκιμή. Περιελάμβανε πέντε επαναφορτιζόμενα υβριδικά, με συνολική ισχύ που κυμαίνεται από 141 έως 381 ίππους έκαστο. Αρχικά, μετρήσαμε τους χρόνους επιτάχυνσης από στάση και εν κινήσει με την μπαταρία φορτισμένη στο 100%. Έπειτα, επαναλάβαμε τη διαδικασία με την μπαταρία εντελώς αποφορτισμένη, με τον βενζινοκινητήρα να αναλαμβάνει αποκλειστική δράση.
Οι διαφορές που προέκυψαν είναι πιο μεγάλες στην επιτάχυνση από στάση και λιγότερο στις ρεπρίζ. Στην πρώτη περίπτωση, η επίδραση στις επιδόσεις είναι πάντα εμφανής, αν και σε διαφορετικό βαθμό σε κάθε αυτοκίνητο. Εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα αποτελεί το Hyundai Tucson, το οποίο περιέργως αποδείχτηκε ελαφρώς πιο γρήγορο με την μπαταρία αποφορτισμένη. Στις επιταχύνσεις εν κινήσει, αντίθετα, μόνο στο Audi Q8 παρατηρήθηκαν χειρότερες επιδόσεις, ενώ στα άλλα τέσσερα plug-in οι διαφορές ήταν ελάχιστες, δηλαδή κάποια δέκατα διαφοράς στο κλασικό προσπέρασμα από 70 – 120 χλμ./ώρα. Το Hyundai, με την μπαταρία να δείχνει τελείως αποφορτισμένη, βελτίωσε το χρόνο του κατά 43 εκατοστά του δευτερολέπτου. Πράγμα που σημαίνει ότι τη διατηρεί σε επαρκές επίπεδο (φόρτισης) ώστε να εξασφαλίζει πάντα τα ίδια αποτελέσματα.
Γιατί όμως εντοπίσαμε διαφορές στην επιτάχυνση από στάση και όχι τόσο στο προσπέρασμα; Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι, στην επιτάχυνση από στάση, η υποβοήθηση του ηλεκτροκινητήρα είναι μεγιστοποιημένη από την πρώτη στιγμή. Τότε δηλαδή, που ο βενζινοκινητήρας είναι μακριά από την περιοχή βέλτιστης απόδοσης της ροπής. Αντίθετα, στις ρεπρίζ, ο βενζινοκινητήρας λειτουργεί πιο κοντά στο βέλτιστο ρυθμό περιστροφής, οπότε η συνεισφορά του ηλεκτρικού είναι λιγότερο αισθητή.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΦΟΡΤΙΣΗΣ
Σε κάθε περίπτωση, το επίπεδο φόρτισης της μπαταρίας είναι σημαντικό στα επαναφορτιζόμενα υβριδικά. Όχι μόνο για την επίτευξη απόλυτων επιδόσεων, όπως αποδείξαμε σε αυτήν εδώ τη δοκιμή, αλλά ακόμη περισσότερο για τον περιορισμό της κατανάλωσης καυσίμου και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Τους δύο λόγους δηλαδή, για τους οποίους τα συγκεκριμένα μοντέλα επωφελούνται από κρατικές επιδοτήσεις κατά την αγορά τους.
Ο παραπάνω συλλογισμός δεν είναι ακαδημαϊκός. Δεδομένου ότι, πολλοί κάτοχοι επαναφορτιζόμενων υβριδικών στην Ευρώπη δε διαθέτουν ιδιωτικό γκαράζ ή δεν έχουν τη δυνατότητα να φορτίζουν τακτικά την μπαταρία. Έχει παρατηρηθεί μάλιστα σε στόλους εταιρικών αυτοκινήτων, στο πέρας της περιόδου του leasing, το καλώδιο να είναι ακόμη καινούριο μέσα στη συσκευασία του. Από την άλλη, σε μία πολυκατοικία είναι τεχνικά περίπλοκο να έχεις στην πιλοτή ιδιωτικό φορτιστή συνδεδεμένο με το οικιακό ρολόι. Πράγματι, αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να λυθεί, όταν με το καλό τα επαναφορτιζόμενα αυτοκίνητα –υβριδικά ή αμιγώς ηλεκτρικά– αρχίσουν να κυκλοφορούν ευρέως και με κόστος που να συμφέρει τον τελικό χρήστη.
Συνοψίζοντας, να υπογραμμίσουμε ότι η επιλογή ενός plug-in υβριδικού πρέπει να γίνεται με προσοχή. Βασική προϋπόθεση είναι η δυνατότητα φόρτισης της μπαταρίας σε καθημερινή βάση. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να το χρησιμοποιείτε ως ηλεκτρικό για 30-60 χιλιόμετρα, όπως ανακοινώνει ο κατασκευαστής. Αυτό προκειμένου να περιορίσετε το κόστος χρήσης και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Αντίστοιχα, μόνο με φορτισμένη μπαταρία θα μπορείτε να απολαμβάνετε τις επιδόσεις που από κοινού εξασφαλίζουν ο βενζινοκινητήρας με τον ηλεκτροκινητήρα.
Ηλεκτροκινητήρας 116 PS
Ηλεκτρική αυτονομία 55 χλμ.
Μπαταρία 12,8 kWh
Χρόνος φόρτισης 3h 33’
Ηλεκτροκινητήρας 61 PS
Ηλεκτρική αυτονομία 49 χλμ.
Μπαταρία 8,9 kWh
Χρόνος φόρτισης 2h 30’
Ηλεκτροκινητήρας 136 PS
Ηλεκτρική αυτονομία 47 χλμ.
Μπαταρία 17,9 kWh
Χρόνος φόρτισης 2h 30’
Ηλεκτροκινητήρας 60 PS
Ηλεκτρική αυτονομία 52 χλμ.
Μπαταρία 11,4 kWh
Χρόνος φόρτισης 1h 45’
Ηλεκτροκινητήρας 91 PS
Ηλεκτρική αυτονομία 50 χλμ.
Μπαταρία 11,4 kWh
Χρόνος φόρτισης 1h 45’
Τιμή: από 105.360 ευρώ
Ισχύς: 381 PS
Ροπή: 600 Nm
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΑΠΟ ΣΤΑΣΗ
Με συνολική ισχύ 381 PS, το Q8 55 TFSIe έχει αξιοσημείωτες επιδόσεις. Το αυτοκίνητο των δυόμισι τόνων επιταχύνει από 0-100 χλμ./ώρα σε 6 δευτερόλεπτα, όμως όταν η μπαταρία είναι αποφορτισμένη, η πτώση της απόδοσης είναι αισθητή, αν και όχι δραματική.
Μπαταρία φορτισμένη
Μπαταρία αποφορτισμένη
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΕΝ ΚΙΝΗΣΕΙ
φορτισμένη
αποφορτισμένη
Στην περίπτωση του Q8, η έλλειψη ρεύματος στην μπαταρία φαίνεται και στις ρεπρίζ. Η υποβοήθηση του ηλεκτροκινητήρα περιορίζεται στο ελάχιστο και οι χρόνοι στα προσπεράσματα αυξάνονται αισθητά σε σχέση με τα ιδανικά επίπεδα φόρτισης.
Τιμή: 40.000 ευρώ (κατ' εκτίμηση)
Ισχύς: 245 PS
Ροπή: 400 Nm
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΑΠΟ ΣΤΑΣΗ
Η έκδοση VZ είναι η πιο δυνατή από τις δύο επαναφορτιζόμενες του Formentor. Συνολικά, το αυτοκίνητο αποδίδει 245 ίππους και 400 Nm ροπής, τιμές που του χαρίζουν εξαιρετικές επιδόσεις, οι οποίες όμως χειροτερεύουν αισθητά χωρίς ηλεκτρική υποβοήθηση.
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΕΝ ΚΙΝΗΣΕΙ
Στις ρεπρίζ, το Formentor επηρεάζεται ελάχιστα έως καθόλου από το επίπεδο φόρτισης της μπαταρίας. Στο κλασικό προσπέρασμα από 70-120 χλμ./ώρα η επίδοση ήταν πρακτικά ίδια και μόνο σε υψηλότερες ταχύτητες φάνηκε η διαφορά. Στην επιτάχυνση από 70-180 χλμ./ώρα, η διαφορά είναι 1,7”.
Τιμή: από 44.990 ευρώ
Ισχύς: 265 PS
Ροπή: 350 Nm
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΑΠΟ ΣΤΑΣΗ
Οι δύο κινητήρες αποδίδουν 265 ίππους εξασφαλίζοντας επιτάχυνση από 0-100 σε λιγότερο από 8 δευτερόλεπτα. Ανάλογη είναι η επίδοση που μετρήσαμε και με την μπαταρία αποφορτισμένη, όμως στα 0-1.000 μ. το αυτοκίνητο ήταν πιο αργό κατά 0,8”.
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΕΝ ΚΙΝΗΣΕΙ
Και στα προσπεράσματα, το Tucson επηρεάζεται ελάχιστα από το επίπεδο φόρτισης της μπαταρίας. Όταν είναι αποφορτισμένη, μάλιστα, το αυτοκίνητο ήταν πιο γρήγορο. Προφανώς, τα ηλεκτρονικά εξασφαλίζουν ένα ελάχιστο επίπεδο φόρτισης που εγγυάται τις απαιτούμενες επιδόσεις.
Τιμή: από 48.600 ευρώ
Ισχύς: 240 PS
Ροπή: δεν ανακοινώνεται
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΑΠΟ ΣΤΑΣΗ
Σε αντίθεση με τα άλλα επαναφορτιζόμενα της δοκιμής, το Compass διαθέτει ηλεκτροκινητήρα στον πίσω άξονα που του εξασφαλίζει και τετρακίνηση. Όμως με την μπαταρία αποφορτισμένη, οι επιδόσεις του επηρεάζονται. Το αυτοκίνητο χρειάστηκε 1,5” περισσότερο στο χιλιόμετρο από στάση.
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΕΝ ΚΙΝΗΣΕΙ
Αντίθετα, στα προσπεράσματα το Jeep έχει τις ίδιες πρακτικά επιδόσεις ανεξάρτητα από το επίπεδο φόρτισης της μπαταρίας. Αυτό σημαίνει ότι η ηλεκτρική υποβοήθηση παραμένει αμετάβλητη ακόμη και με την μπαταρία αποφορτισμένη.
Τιμή: από 39.990 ευρώ
Ισχύς: 141 PS
Ροπή: 265 Nm
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΑΠΟ ΣΤΑΣΗ
Ένα από τα πρώτα επαναφορτιζόμενα της αγοράς, το Niro διαθέτει μικρή μπαταρία μόλις 8,9 kWh, η οποία όμως εξασφαλίζει ηλεκτρική αυτονομία 52 πραγματικών χιλιομέτρων στην πόλη. Μόνο που όταν αποφορτίζεται η μπαταρία, η πτώση των επιδόσεων είναι εμφανής.
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΕΝ ΚΙΝΗΣΕΙ
Το κορεατικό plug-in εξασφαλίζει τις ίδιες –και ελαφρώς καλύτερες– επιδόσεις στο προσπέρασμα και με την μπαταρία αποφορτισμένη. Παρατηρήσαμε δηλαδή την ίδια συμπεριφορά με το Tucson, τον κοντινό συγγενή του στην κορεατική οικογένεια Hyundai – Kia.