Η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί μείζον παγκόσμιο πρόβλημα, προκαλώντας κινδύνους για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.
Τώρα, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Φινλανδίας διαπίστωσαν πως οι εκπομπές από την οδική κυκλοφορία επηρεάζουν την αίσθηση της όσφρησης. Συγκεκριμένα, ανακάλυψαν ότι τα υπέρλεπτα σωματίδια που σχετίζονται με την οδική κυκλοφορία μετατοπίζουν την έκφραση διαφόρων γονιδίων στα κύτταρα του οσφρητικού βλεννογόνου.
Ο οσφρητικός βλεννογόνος είναι ένας εξειδικευμένος ιστός που βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα της ρινικής κοιλότητας και παίζει καθοριστικό ρόλο στην αίσθηση της όσφρησης. Ως αποτέλεσμα, μεταβάλλεται η φλεγμονώδης αντίδρασή μας και ο μεταβολισμός των ξενοβιοτικών, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο απορροφούμε θρεπτικά συστατικά και φάρμακα.
Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που εξετάζει τις επιπτώσεις των διαφόρων καυσίμων ντίζελ και των συστημάτων μετεπεξεργασίας των καυσαερίων, σε ένα μοντέλο κυττάρων του οσφρητικού βλεννογόνου. Μέχρι στιγμής έχει διαπιστωθεί ότι η έκθεση σε σωματίδια που σχετίζονται με την οδική κυκλοφορία αλλάζει την έκφραση διαφόρων γονιδίων σε ανθρώπινα κύτταρα του οσφρητικού βλεννογόνου.
Οι ερευνητές μελέτησαν εκτενώς τον αντίκτυπο των εκπομπών στη γονιδιακή έκφραση, δηλαδή τις αλλαγές και τους μηχανισμούς που προκαλούν οι εκπομπές ρύπων. Επιπλέον, οι επιστήμονες εξέτασαν τις διαφορές στις επιπτώσεις μεταξύ ορυκτών και ανανεώσιμων καυσίμων ντίζελ, καθώς και τις επιπτώσεις των σύγχρονων τεχνολογιών μετεπεξεργασίας, όπως τα φίλτρα σωματιδίων, στις εκπομπές.
Σε μοριακό επίπεδο, η μελέτη εντόπισε διαταραχές σε πολυάριθμα συστήματα κυτταρικής ρύθμισης. Σημαντικές αλλαγές παρατηρήθηκαν στην έκφραση γονιδίων που σχετίζονται με τη φλεγμονώδη απόκριση, τον μεταβολισμό των ξενοβιοτικών, την οσφρητική σηματοδότηση και την ακεραιότητα του οσφρητικού βλεννογόνου κατά την έκθεση σε εκπομπές ρύπων από ορυκτά καύσιμα όσο και από ανανεώσιμες πηγές. Ωστόσο, σε σύγκριση με το ορυκτό ντίζελ, το ανανεώσιμο ντίζελ είχε λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις.
Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν προηγούμενες έρευνες που έχουν δείξει πως τα συγκεκριμένα σωματίδια μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στον εγκέφαλο μέσω της οσφρητικής οδού και ότι οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAH), που σχηματίζονται κατά την ατελή καύση οργανικών υλικών, μπορεί να διαταράξουν τη φλεγμονώδη αντίδραση και τον μεταβολισμό των ξενοβιοτικών στα κύτταρα του ανθρώπινου οσφρητικού βλεννογόνου.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science of The Total Environment».
