Αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ο Οδηγός Δημόσιας Πολιτικής για το Ποδήλατο, ο οποίος περιλαμβάνει τον σχεδιασμό για την προώθηση του ποδηλάτου στην Ελλάδα, με στόχο την αύξηση της χρήσης του έως το 2030.
«Το όραμά μας είναι η προώθηση της χρήσης του Ποδηλάτου, ώστε να αποτελέσει ισότιμο μέσο για κάθε σκοπό μετακίνησης για όλους τους πολίτες, γεγονός που θα συνεισφέρει συνολικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στην προστασία του περιβάλλοντος, στη δημόσια υγεία και στη βιωσιμότητα των πόλεών μας» τόνισε ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιος για τις Μεταφορές, Μιχάλης Παπαδόπουλος. Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος πρόσθεσε ότι «ο Οδηγός αποτελεί το κείμενο βάσης, το οποίο θεμελιώνει τη βούλησή μας για την προώθηση του Ποδηλάτου ως το πιο πράσινο μέσο μεταφοράς, που συνιστά, άλλωστε, μέρος της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, της Στρατηγικής για τη Βιώσιμη και Έξυπνη Κινητικότητα και της Στρατηγικής για την Αστική Κινητικότητα».
Οι πυλώνες στους οποίους βασίζεται η πολιτική που υπαγορεύεται από τον Οδηγό του υπουργείου Μεταφορών για το Ποδήλατο
Η υλοποίηση του στόχου για την αύξηση του μεριδίου των μετακινήσεων με το ποδήλατο προϋποθέτει τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, θεσμικών και μη, στη βάση της πολιτικής που υπαγορεύεται από τον Οδηγό και η οποία βασίζεται στους εξής 8+2 πυλώνες:
Υποδομές φιλικές για το Ποδήλατο με σκοπό να αυξηθούν τα δίκτυα ποδηλατικών διαδρομών, αλλά και να θεσπιστούν υποχρεωτικές θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων.
Ενίσχυση της αίσθησης ασφάλειας των χρηστών Ποδηλάτου μέσω των κανόνων κυκλοφορίας για πιο δίκαιη και ασφαλή συνύπαρξη όλων των χρηστών στην οδό. Το Ποδήλατο, κρίκος στην αλυσίδα της πολυτροπικότητας, για την ανεμπόδιστη μεταφορά του με τα δημόσια μεταφοράς, αλλά και τη διασφάλιση υποδομών φόρτισης του φιλικού μέσου σε σταθμούς μέσων σταθερής τροχιάς.
Ποδηλατικός τουρισμός, μοχλός για την οικονομική και βιώσιμη ανάπτυξη, μέσω της δημιουργίας των κατάλληλων δομών για τον συντονισμό και την προώθηση του ευρωπαϊκού ποδηλατικού δικτύου EuroVelo.
Ποδηλατώ στην εργασία, κίνητρα για εργαζόμενους & επιχειρήσεις, ώστε το Ποδήλατο να αντιμετωπιστεί ως ισότιμος τρόπος μεταφοράς για τη μετάβαση στην εργασία, αλλά και για την αξιοποίησή του στην αστική εφοδιαστική.
Αλλαγή Νοοτροπίας για το Ποδήλατο. Εκπαίδευση – Επικοινωνία για την ασφαλή χρήση του ποδηλάτου και την ένταξή του ως ισότιμου μέσου μεταφοράς σε όλες τις φάσεις σχεδιασμού: χωροταξίας και πολεοδομίας, ανάπτυξης συστημάτων μεταφορών.
Ποδηλατώ για την καλή υγεία. Ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών του κλάδου υγείας για την προώθηση του ποδηλάτου ως σωματικής δραστηριότητας που βελτιώνει και ωφελεί την υγεία όλων των ηλικιακών ομάδων.
Χρηματοδότηση, απαραίτητος «τροχός» για την επιτυχία της πολιτικής, μέσω της δημιουργίας ειδικού αναπτυξιακού προγράμματος χρηματοδότησης για τη στήριξη των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, δίνοντας προτεραιότητα στη χρηματοδότηση δράσεων που εντάσσονται σε ΣΒΑΚ, αλλά και τη θέσπιση χρηματοδοτικών εργαλείων για τον ιδιωτικό τομέα.
Για την υλοποίηση των ανωτέρω πυλώνων δράσης, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αναλαμβάνει τον ρόλο του Εθνικού Συντονιστή για το Ποδήλατο, με σκοπό να συντονίσει το σύνολο των αρμόδιων φορέων σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης διασφαλίζοντας συλλογική συμμετοχή και ευρεία αποδοχή για την προώθηση του Ποδηλάτου.
Σε αυτή την κατεύθυνση, επόμενο βήμα είναι η κατάρτιση και εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το ποδήλατο, το οποίο θα αναπτυχθεί με τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων Υπουργείων, υπηρεσιών και φορέων, και στη συνέχεια θα θεσμοθετηθεί από την Πολιτεία ως υποχρεωτική δέσμη μέτρων – δράσεων που θα κληθούν οι αρμόδιοι φορείς να υλοποιήσουν.
Για την προώθηση της χρήσης του ποδηλάτου στην Ελλάδα το Υπουργείο Μεταφορών έχει αναλάβει την τελευταία διετία σύνολο δράσεων, όπως μεταφορά των ποδηλάτων στα μέσα μαζικής μεταφοράς, με ειδική σήμανση στις γραμμές 1, 2 και 3 του Μετρό, καθώς και στο Τραμ, δημιουργία θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων και μοτοσυκλετών σε δημόσιους και ιδιωτικούς σταθμούς, καθώς και τον Κανονισμό Δικαιωμάτων επιβατών, ώστε να προβλέπει τη μεταφορά ποδηλάτου και πατινιών στα μέσα μεταφοράς.
Ταυτόχρονα, κάθε Δήμος μπορεί να βελτιώσει τις υποδομές για το ποδήλατο ακολουθώντας τον νόμο του Υπουργείου Μεταφορών για τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, όπου δόθηκε και σχετική παράταση με ειδική διάταξη.
Συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδηλατιστών για την αναβάθμιση και επέκταση των ευρωπαϊκών ποδηλατικών διαδρομών στη χώρα μας στο Δίκτυο Eurovelo, με σκοπό την ενίσχυση του ποδηλατικού τουρισμού.
Οπως προκύπτει από τον Οδηγό Δημόσιας Πολιτικής για το Ποδήλατο, που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του ΥΠΟΜΕ, πάνω από 3 φορές την εβδομάδα το χρησιμοποιεί το 28,9%, έως δύο φορές το 26,3%, καθημερινά το 25,2% και σπάνια το 16,2%. Κάποιοι από τους λόγους που το ποδήλατο δεν… προχωράει στην Ελλάδα είναι η μηχανοκίνητη κυκλοφορία, η ελλιπής στάθμευση, η ανεπάρκεια υποδομών, η έλλειψη τεχνογνωσίας, τα κίνητρα χρηματοδότησης και η ανεπαρκής ενημέρωση.
Σε επίπεδο οδικής ασφάλειας, για το έτος 2019, οι νεκροί από οδικά τροχαία ατυχήματα ανά κατηγορία οχήματος έχουν ως εξής: επιβατικά 40,5%, φορτηγά 12,9%, λεωφορεία 1,0%, ποδήλατα 3,2%, μοτοποδήλατα 2,7%, μοτοσικλέτες 36,9% και λοιπά 2,8%. Αν ληφθεί υπόψη ότι το μερίδιο χρήσης του ποδηλάτου αντιστοιχεί σε 0,5% και το ποσοστό εμπλοκής σε θανατηφόρο ατύχημα ανέρχεται στο 3,2%, είναι σαφές ότι χρειάζονται περισσότερα μέτρα για την προστασία των ευάλωτων χρηστών.
Ανάμεσα στους σημαντικότερους στόχους του υπουργείου είναι η αύξηση του μεριδίου χρήσης του ποδηλάτου, η επέκταση και βελτίωση της υποδομής για το ποδήλατο σε όλη την επικράτεια, η βελτίωση των συνθηκών που προάγουν την ασφαλή ποδηλασία, η προώθηση του ποδηλατικού τουρισμού κ.ά.
Μπορεί το ποδήλατο να είναι από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνουμε στην παιδική ηλικία, ωστόσο υπάρχουν κανόνες που συχνά αγνοούνται. Οι γενικές αρχές λένε πως οι ποδηλάτες κυκλοφορούν σε ποδηλατόδρομους, όταν υπάρχουν. Διαφορετικά υποχρεούνται να χρησιμοποιούν το δεξί άκρο του οδοστρώματος όλων των οδών, εκτός από τους αυτοκινητόδρομους και τις οδούς ταχείας κυκλοφορίας, όπου απαγορεύεται να κυκλοφορούν. Οι ποδηλάτες κάτω των 12 ετών πρέπει να συνοδεύονται από άτομα 16 ετών και άνω. Οι ποδηλάτες από 12 ετών και άνω υποχρεούνται να έχουν μαζί τους οποιοδήποτε νόμιμο έγγραφο ταυτοποίησης προσώπου.
Γενικοί κανόνες
– Οι ποδηλάτες υποχρεούνται να κρατούν το τιμόνι με τα δύο χέρια, εκτός απ’ όταν δίνουν σήμα αλλαγής κατεύθυνσης.
– Απαγορεύεται να μεταφέρουν επιπλέον επιβάτες, εκτός αν διαθέτουν πρόσθετο κάθισμα για μεταφορά παιδιού.
– Απαγορεύεται να χρησιμοποιούν εν κινήσει ακουστικά ή κινητό. Συσκευές ήχου ή κινητά επιτρέπονται μόνο εάν είναι τοποθετημένα σε ειδική θέση για ανοιχτή ακρόαση.
– Υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τις ενδείξεις μέσων σήμανσης και σηματοδότησης.
– Οταν δημιουργείται εμπόδιο ή κίνδυνος για την κυκλοφορία των πεζών, οι ποδηλάτες είναι υποχρεωμένοι να οδηγούν τα ποδήλατα βαδίζοντας.
Οσον αφορά στον εξοπλισμό:
Συνιστάται η χρήση κράνους, υποχρεωτική χρήση αντανακλαστικού ρουχισμού τη νύχτα για τους ποδηλάτες μεταφορείς ή διανομείς, τα ποδήλατα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με ένα κουδούνι, ένα λευκό ή κίτρινο φως μπροστά και ένα ερυθρό αντανακλαστικό φως πίσω. Εξαιρούνται τα αγωνιστικά και τα ορειβατικά, εφόσον δεν κυκλοφορούν νύχτα. Ποδήλατα υποβοηθούμενα με ηλεκτροκινητήρα, που μπορούν να κινηθούν αυτόνομα με ταχύτητα μεγαλύτερη των 6 χλμ./ώρα, λογίζονται ως μοτοποδήλατα και ακολουθούν τους κανόνες κυκλοφορίας μοτοποδηλάτων.
