Σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες οι εργαζομένοι δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα – Τι ισχύει όμως για τους υπόλοιπους; Η πανδημία της COVID-19 επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την αγορά εργασίας, καθώς πολλοί άνθρωποι άρχισαν να εργάζονται εξ αποστάσεως.
Οι εταιρείες εξετάζουν έκτοτε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της εργασίας από το σπίτι. Πολλές έχουν αρχίσει να προσφέρουν επιλογές απομακρυσμένης εργασίας τουλάχιστον μια με δύο φορές την εβδομάδα. Ωστόσο, ορισμένοι εργοδότες καλούν το προσωπικό να επιστρέψει στο γραφείο με πλήρη απασχόληση. Πιο πρόσφατα, η Amazon τερμάτισε την πολιτική της για την υβριδική εργασία, απαιτώντας από τους υπαλλήλους να επιστρέφουν στο γραφείο πέντε ημέρες την εβδομάδα. Η συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων στην ΕΕ εξακολουθεί να μετακινείται.
Σύμφωνα με τη Eurostat, μόνο το 13,5 % των απασχολούμενων στην ΕΕ εργάστηκε από το σπίτι το 2021.
Πόσο χρόνο ξοδεύουν οι Ευρωπαίοι εργαζόμενοι για μετακινήσεις; Αυτό ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που συνέλεξε πριν από την πανδημία το 2019 η στατιστική υπηρεσία της ΕΕ, η Eurostat.
Δεδομένου ότι δεν μας ενδιαφέρει το ποσοστό των εργαζομένων που εργάζονται σε γραφεία, αλλά ο χρόνος μετακίνησης, εξακολουθεί να είναι χρήσιμο να χαρτογραφηθούν οι τάσεις σε όλη την Ευρώπη.
Στην ΕΕ η οποία αποτελείται από 27 κράτη μέλη, ο μέσος χρόνος μετακίνησης προς μία κατεύθυνση για τους εργαζόμενους ηλικίας 15-74 ετών ήταν 25 λεπτά το 2019.
Η Λετονία είχε τον μεγαλύτερο μέσο όρο μετακίνησης με 33 λεπτά, ακολουθούμενη από την Ουγγαρία και το Λουξεμβούργο, και οι δύο με 29 λεπτά.
Αντίθετα, η Κύπρος είχε τον μικρότερο μέσο χρόνο μετακίνησης με 19 λεπτά. Η Ελλάδα (20 λεπτά), καθώς και η Ιταλία και η Πορτογαλία (και οι δύο 21 λεπτά) ακολούθησαν από κοντά την Κύπρο.
Η πλειονότητα των κρατών μελών της ΕΕ (17 χώρες) είχε χρόνο μετακίνησης μεταξύ 24 και 28 λεπτών.
Όταν συμπεριληφθούν η ΕΖΕΣ (Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών), το Ηνωμένο Βασίλειο και ορισμένες υποψήφιες χώρες, η Ισλανδία ξεχωρίζει ως εξαίρεση με τον μικρότερο μέσο χρόνο μετακίνησης μόλις 15 λεπτά. Ορισμένες χώρες της Νότιας Ευρώπης τείνουν να έχουν μικρότερους μέσους χρόνους μετακίνησης, ενώ πολλές χώρες της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ελβετία, έχουν χρόνους μετακίνησης γύρω στα 25-27 λεπτά, που είναι κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ των 25 λεπτών.
Οι παράγοντες που επηρεάζουν τον χρόνο
Σε γενικές γραμμές, η αστική δομή και τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά των θέσεων εργασίας και κατοικίας είναι σημαντικοί προσδιοριστικοί παράγοντες της μετακίνησης.
Εξετάζοντας τις “τάσεις του χρόνου μετακίνησης των ευρωπαίων εργαζομένων”, ο Χοσέ Ιγκνάσιο Χιμένεθ Ναδάλ και οι συνεργάτες του τόνισαν ότι οι σχέσεις μεταξύ του χρόνου μετακίνησης και μιας σειράς χαρακτηριστικών της χώρας είναι πολύπλοκες.
Διαπίστωσαν ότι “οι καλύτερες οδικές υποδομές, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σχετίζονται με μικρότερους μέσους χρόνους μετακίνησης, ενώ τα υψηλότερα ποσοστά μηχανοκίνησης σχετίζονται με μεγαλύτερους μέσους χρόνους μετακίνησης”.
Μηδενικές μετακινήσεις
Εξετάζοντας τις λεπτομέρειες των τάσεων μετακίνησης, το 4,3% των εργαζομένων δεν χρειάστηκε να μετακινηθεί καθόλου για να μεταβεί στον χώρο εργασίας του στην ΕΕ.
Η Σλοβενία είχε το υψηλότερο ποσοστό “μηδενικών λεπτών” με 11,8%, ακολουθούμενη από το Βέλγιο (8%), την Ιρλανδία (7,9%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (7,6%).
Το ποσοστό των μη μετακινούμενων ήταν κάτω από 2% στην Ελλάδα και την Ιταλία.
Μπορούμε σε γενικές γραμμές να ομαδοποιήσουμε τους χρόνους μετακίνησης σε τρεις κατηγορίες για μια πιο λεπτομερή ανάλυση:
1-29 λεπτά
30-59 λεπτά
60 λεπτά και άνω
Στην ΕΕ, σχεδόν έξι στους δέκα ανθρώπους (61,3%) είχαν μετακινήσεις διάρκειας μικρότερης των 30 λεπτών, ενώ περίπου ένας στους τέσσερις (26,3%) ταξίδευε από 30 έως 59 λεπτά από το σπίτι στη δουλειά.
Αυτοί οι χρόνοι αντικατοπτρίζουν ταξίδια μιας διαδρομής χωρίς καμία παράκαμψη.
Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιταλία και η Πορτογαλία είχαν τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων (πάνω από το 70%) που μετακινούνταν για 1-29 λεπτά, πράγμα που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι σε αυτές τις χώρες είχαν συνήθως μικρότερες μετακινήσεις προς την εργασία τους.
Περισσότερο από το ένα τρίτο των εργαζομένων στη Λετονία, το Λουξεμβούργο, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία μετακινούνταν για 30 έως 59 λεπτά.
Ποιοι ξοδεύουν πάνω από μία ώρα για να μετακινηθούν περισσότερο;
Το 2019, πάνω από το 10% των απασχολούμενων σε τέσσερις χώρες της ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο είχαν μετακινήσεις διάρκειας 60 λεπτών ή περισσότερο.
Τα υψηλότερα ποσοστά, που κυμαίνονταν από 10,6% έως 13,5%, καταγράφηκαν στη Λετονία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, το Βέλγιο και την Ουγγαρία.
Στο σύνολο της ΕΕ, το 8,1% των εργαζομένων μετακινούνταν για μία ώρα ή περισσότερο.
Ο παραπάνω πίνακας παρέχει μια πιο λεπτομερή ανάλυση των κατηγοριών χρόνου μετακίνησης.
Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης (Ελλάδα, Κύπρος, Πορτογαλία και Ιταλία) τείνουν να έχουν μικρότερες μετακινήσεις, ενώ στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Λετονία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Ουγγαρία) παρατηρείται υψηλότερο ποσοστό μετακινήσεων μεγαλύτερης διάρκειας.
Οι χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης παρουσιάζουν ένα πιο ισορροπημένο μείγμα χρόνων μετακίνησης.
Μια ιστορική μεταμόρφωση της εργασίας
Από την άλλη πλευρά, η εξ αποστάσεως εργασία έχει γίνει όλο και περισσότερο σημαντικό μέρος της σύγχρονης εργασιακής ζωής.
“Ο κόσμος διανύει έναν ιστορικό μετασχηματισμό της εργασίας”, δήλωσε στο Euronews Next ο Πάβελ Αντριάν, επικεφαλής της έρευνας EMEA στο Indeed Hiring Lab.
“Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι οι αναζητήσεις για απομακρυσμένη και υβριδική εργασία βρίσκονται σε ή κοντά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο”.
Αν και ο χρόνος μετακίνησης και η εργασία εξ αποστάσεως είναι διαφορετικοί δείκτες, η Eurostat αναμένει ότι η κατάσταση θα έχει αλλάξει.
Το μεγαλύτερο μέρος του εξοικονομημένου χρόνου επιστρέφει στους εργοδότες
Μια πρόσφατη μελέτηδιαπίστωσε ότι ενώ οι εργαζόμενοι που μετακινούνται εξοικονομούν πολύ χρόνο αποφεύγοντας τις μετακινήσεις, μεγάλο μέρος αυτού του “εξοικονομημένου χρόνου” επιστρέφεται στους εργοδότες τους.
Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Γραφείου Οικονομικών Ερευνών (NBER), όσοι εργάστηκαν από το σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας ξόδεψαν, κατά μέσο όρο, το 40% του χρόνου που εξοικονόμησαν σε πρωτογενείς και δευτερογενείς εργασίες, το 34% σε αναψυχή (24 λεπτά) και το 11% σε φροντίδα (8 λεπτά).
Μεγάλες μετακινήσεις, λιγότερη ηρεμία
Στην ανάλυσή τους για το “βάρος των μετακινούμενων” σε 35 ευρωπαϊκές χώρες, οι Toon Zijlstra και Ann Verhetsel διαπίστωσαν σαφή σύνδεση μεταξύ των μεγαλύτερων χρόνων μετακίνησης και της χαμηλότερης ευημερίας.
Η έρευνά τους δείχνει ότι τα άτομα με μεγαλύτερες μετακινήσεις τείνουν να αναφέρουν μειωμένα επίπεδα ευημερίας.
Τα επίπεδα ικανοποίησης από τις δημόσιες συγκοινωνίες στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και πόλεις διαφέρουν σημαντικά.
Τι σημαίνει πραγματικά ο χρόνος μετακίνησης;
Σύμφωνα με τo Euronews, ο συνήθης χρόνος μετακίνησης αναφέρεται στον πιο συχνά χρησιμοποιούμενο τρόπο μεταφοράς υπό κανονικές καιρικές συνθήκες, εξαιρουμένων των ακραίων συνθηκών ή της ασυνήθιστης κυκλοφορίας.
Εάν δύο μέσα μεταφοράς χρησιμοποιούνται εξίσου (π.χ. το αυτοκίνητο τις μισές φορές και το λεωφορείο τις άλλες μισές), οι ερωτηθέντες εκτιμούν τον μέσο χρόνο μετακίνησης.
Όλες οι ειδήσεις
Νέο Ford Puma: Δυναμικό, άνετο και γεμάτο τεχνολογία!
Lamborghini Temerario: Αυτή είναι η τιμή της, δείτε πόσο κοστίζουν τα «έξτρα»
