Η απόφαση της κυβέρνησης Biden για επιβολή πρόσθετων δασμών στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα από την Κίνα, μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα, υπονομεύοντας το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας των ΗΠΑ.
Μόλις πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε η στρατηγική που θα ακολουθήσουν οι ΗΠΑ, προκειμένου να ανασχεθεί η προβλεπόμενη επέλαση της Κίνας στην αγορά των ηλεκτροκίνητων οχημάτων.
Επίσημο: Ο Biden «τσακίζει» τα κινέζικα ηλεκτρικά αυτοκίνητα
Η δέσμη μέτρων της κυβέρνησης Biden, η οποία σερβιρίστηκε με γαρνιτούρα από παραδοσιακό αμερικάνικο πατριωτισμό και τσιτάτα για την προστασία των εργατικών χεριών, προβλέπει τετραπλασιασμό των δασμών στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που εισάγονται από την Κίνα, μια αύξηση δηλαδή, που ξεπερνά το 100%. Πρόσθετες αυξήσεις θα επιβληθούν επίσης σε σχετιζόμενα με τα ηλεκτρικά οχήματα εξαρτήματα, όπως ημιαγωγοί, μπαταρίες αλλά και στα ορυκτά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή μπαταριών.
I just imposed a series of tariffs on goods made in China:
25% on steel and aluminum,
50% on semiconductors,
100% on EVs,
And 50% on solar panels.
China is determined to dominate these industries.
I’m determined to ensure America leads the world in them.
— President Biden (@POTUS) May 14, 2024
Στην επίσημη σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος, αναγνωρίζεται η παγκόσμια κυριαρχία της Κίνας στα ηλεκτρικά οχήματα, αλλά το γεγονός αποδίδεται σε “αθέμιτες εμπορικές τακτικές” και “τεχνολογική κατασκοπεία”.
Με βάση τα ανωτέρω, δημιουργείται η εντύπωση πως έχει ήδη συντελεσθεί “άλωση” της αγοράς των ΗΠΑ από την Κίνα, ωστόσο τα επίσημα στοιχεία δεν καταδεικνύουν κάτι τέτοιο. Προς το παρόν, το μερίδιο στα ηλεκτρικά οχήματα κινεζικών συμφερόντων στις ΗΠΑ, είναι μόλις 1%, με μοναδικό εκπρόσωπο την Geely, ενώ η ΒΥD έχει ανοικτά εκφράσει τις προθέσεις της να δραστηριοποιηθεί στην συγκεκριμένη αγορά.
Πρόκειται λοιπόν για προληπτικά μέτρα βασισμένα σε πορίσματα από αναλύσεις της αγοράς, που προβλέπουν επικείμενη “απόβαση” των κινέζων κατασκευαστών ΕV στις ΗΠΑ. Οι προβλέψεις αυτές δεν είναι αβάσιμες, καθώς η Κίνα όντως έχει ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια αγορά των ηλεκτροκίνητων και ο ρυθμός με τον οποίο αναπτύσσεται είναι εντυπωσιακός.
To σίγουρο είναι ότι αν όλα αυτά επικυρωθούν και ισχύσουν, τότε θα έχουμε την πρώτη πράξη ενός εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Ήδη η κινεζική κυβέρνηση αποφάσισε την επιβολή αντίποινων, χωρίς να έχει καθοριστεί ακόμη στο ποια εισαγόμενα από τις ΗΠΑ προϊόντα, θα επιβληθούν πρόσθετοι δασμοί. Από αυτή την ψυχροπολεμική κατάσταση, εκ πρώτης και με βάση τους αριθμούς, εκείνη που έχει να χάσει τα περισσότερα είναι η Αμερική, αφού εξάγει υπερδιπλάσιο αριθμό αυτοκίνητων στην Κίνα σε σχέση με αυτά που εισάγει από αυτή. Επιπρόσθετα, τα περισσότερα εξ αυτών πωλούνται ως rebranded μοντέλα του ομίλου της General Motors, η οποία προς το παρόν τηρεί σιγή ιχθύος, αλλά δεν νομίζουμε ότι έχει χαρεί και πολύ από τις εξελίξεις.
Υπενθυμίζουμε ότι δεν είναι ή πρώτη φορά που οι ΗΠΑ προβαίνουν σε κάτι τέτοιο, έχουν προηγηθεί οι επιβολές πρόσθετων δασμών στην εισαγωγή χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ, υπό την προεδρία Trump, με αποτέλεσμα η Harley-Davidson να “γονατίσει”, καθώς και η απαγόρευση της χρήσης του λειτουργικού Android της Google, στα smartphone της Huawei, το 2019. Αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, το “φάουλ” στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι το κράτος που έχει δημιουργήσει (και μερικές φορές επιβάλει…) την ελεύθερη αγορά, είναι και αυτό που αντιδρά όταν οι όροι του παιχνιδιού αλλάζουν. Δεν το λες fair play.
Κάτι που χρήζει επισήμανσης, είναι ότι πέραν της κορυφαίας σε αριθμούς παραγωγή EV οχημάτων από τις δεκάδες εταιρείες που ήδη εξάγουν ή είναι εν δυνάμει εξαγωγείς, η Κίνα κατέχει επίσης κυρίαρχη θέση ως προμηθευτής μπαταριών, ημιαγωγών και άλλων, απαραίτητων για τα EV επί μέρους στοιχείων, σε τρίτους.
Το γεγονός, δημιουργεί μια εξαρτώμενη σχέση των κατασκευαστών EV από τον υπόλοιπο κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, με την Κίνα. Εύκολα συμπεραίνεται λοιπόν, ότι η επιβολή πρόσθετων δασμών στις εισαγωγές από την Κίνα, θα έχει άμεσο αντίκτυπο την αύξηση των τιμών στα ηλεκτρικά που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ. Είναι όμως προετοιμασμένοι ώστε να μετριάσουν την επίπτωση αυτή; Όχι, λακωνικά και εμφατικά!
Τα αντίμετρα και οι ενέργειες που απαιτούνται για κάτι τέτοιο, ανήκουν στην σφαίρα του φανταστικού ή αποτελούν απλά ευχολόγια. Συγκεκριμένα χρειάζεται να δημιουργηθούν γραμμές παραγωγής μπαταριών και ημιαγωγών στο έδαφος των ΗΠΑ και πέραν του υπέρογκου πόσου χρημάτων που απαιτεί η κατασκευή τους, θα πρέπει επίσης να “πιάσουν” τα σινικά αντίστοιχα σε ταχύτητα και κόστος παραγωγής.
Το ειρωνικό, είναι ότι η κατάσταση αυτή έχει δημιουργηθεί από τους όρους παιχνιδιού της ελεύθερης αγοράς της οποίας παραδοσιακά υπέρμαχος και υπερασπιστής, ήταν ανέκαθεν οι ΗΠΑ. Στην προσπάθεια για μεγαλύτερο κέρδος, η κατασκευή ή η προμήθεια πρώτων υλών και αγαθών αναζητήθηκε και ανατέθηκε σε αναπτυσσόμενες χώρες, με αποτέλεσμα οι εγχώριες βιομηχανίες να βάλουν λουκέτο.
Στην Κίνα έχουν επενδύσει πολύ σε αυτό και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των φθηνά παραγόμενων και ποιοτικών προϊόντων, τους έχει φέρει σε μια σχεδόν μονοπωλιακή θέση στην αγορά. Αυτό που φαίνεται να μην αντιλαμβάνονται στις ΗΠΑ και στην “δύση” γενικότερα, είναι ότι ο “σινικός τρόπος” δεν είναι απλά θέμα αριθμών.
Καλώς η κακώς, η Κίνα μπορεί να μετέχει στην παγκοσμιοποιημένη αγορά αλλά δεν το πράττει με φιλελεύθερους όρους. Ο κρατισμός ως κληροδότημα του πολιτικού παρελθόντος της χώρας είναι ακόμη πολύ ισχυρός και βαθιά ριζωμένος στην βιομηχανική κουλτούρα τους. Αυτό σημαίνει πως οι εταιρείες μπορούν να λειτουργούν εν μέρει σε ένα φιλελεύθερο περιβάλλον αλλά τελούν υπό συγκεκριμένες οδηγίες που εξυπηρετούν το στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης της Κίνας. Όχι των εταιρειών ως ξεχωριστές οντότητες, αλλά της χώρας.
Ενδεικτικά αναφέρουμε πως τον Φεβρουάριο του 2024, με την πρόσκληση (ή την “χωρίς περιθώριο να αρνηθείς” υπόδειξη αν προτιμάτε…) της κινεζικής κυβέρνησης, οι BYD, NIO, CALT, CALB, EVE Energy, Gotion Energy, Svolt Energy και FinDreams, σχημάτισαν τον συνασπισμό CASIP (China All-Solid-State Battery Collaborative Innovation Platform) με σκοπό την έρευνα και την ανάπτυξη στο πεδίο των solid state μπαταριών. Στο συνασπισμό αυτό μετέχουν έξι από τους κορυφαίους κατασκευαστές μπαταριών στον κόσμο που ανταγωνίζονται σκληρά μεταξύ τους, ωστόσο δέχθηκαν την συνεργασία και την ανταλλαγή πολύτιμης τεχνογνωσίας μεταξύ τους.
Πηγή: cnevpost.com
Οι λόγοι για αυτή την συνεργασία είναι ότι οι solid state μπαταρίες αποτελούν το μέλλον της ηλεκτροκίνησης, λύνοντας πολλά από τα προβλήματα των συστοιχιών ιόντων λιθίου (μεγαλύτερη χωρητικότητα, δεν αναφλέγονται, μορφοποιούνται πιο εύκολα) αλλά και ότι οι Iάπωνες, με αιχμή του δόρατος την Toyoyta, φάνηκαν να σημειώνουν μεγάλη πρόοδο στον συγκεκριμένο τομέα και η Κίνα δεν είναι αποφασισμένη να χάσει τα τεχνολογικά πρωτεία σε μια αγορά που έχει κατακτήσει, ούτε και να αποκτήσει εξάρτηση από την γειτονική της χώρα μελλοντικά.
Αν συγκρίνει κανείς αυτό, με το δυτικό μοντέλο όπου σε πολλές περιπτώσεις το κράτος όχι μόνο δεν παρεμβαίνει αλλά σε πολλές περιπτώσεις χορεύει στον ρυθμό που επιθυμούν εταιρικοί κολοσσοί, μπορεί εύκολα να αντιληφθεί, ότι υπάρχει ριζική διαφορά στις φιλοσοφίες και αυτό το αναφέρουμε απλά ως παράθεση γεγονότων και όχι παίρνοντας θέση υπέρ του ενός ή του άλλου συστήματος.
Οι ΗΠΑ απέχουν έτη φωτός από το σινικό μοντέλο και είναι αδύνατο να προσαρμοστούν σε αυτό, τουλάχιστον όχι τόσο γρήγορα ώστε να αποκρούσουν αυτό που αναμένεται να συμβεί. Δεν είναι λίγες οι φωνές στις ΗΠΑ, που επισημαίνουν ότι οι αμερικανικές εταιρείες δεν είναι ακόμη έτοιμες ώστε να λειτουργήσουν “απεξαρτημένες” από τρίτους κατασκευαστές άλλων χωρών και αυτό δεν αφορά τις εταιρείες αυτές κάθε αυτές αλλά το βιομηχανικό γίγνεσθαι της χώρας. Από την μία η “αυτονομία κυψέλης” που απαιτείται ώστε το εγχείρημα να είναι βιώσιμο απλά δεν υφίσταται και από την άλλη, οι κρατικές παρεμβάσεις για υποδείξεις συνεργασιών και υποχωρήσεων μεταξύ ανταγωνιστών προκειμένου να εξυπηρετηθεί ένας κοινός και ωφέλιμος για όλους μακροπρόθεσμος στόχος, είναι κάτι πέρα και έξω από τα πλαίσια αυτού που εννοούν επιχειρηματικότητα.
Τελευταίο αλλά σε καμία περίπτωση αμελητέο ή δευτερευούσης σημασίας, είναι το ότι η κυβέρνηση Biden ενδέχεται να βρεθεί, στην δημόσια και πολιτική ατζέντα των ΗΠΑ τουλάχιστον, απολογούμενη για ασυνέπεια και παγίδευση σε ένα λάκκο που ή ίδια έσκαψε για άλλους. Βλέπετε, τον Απρίλιο (2024), ο πρόεδρος Biden είχε προβεί σε εξαγγελίες που αποσκοπούν στην αύξηση του ποσοστού χρήσης ηλεκτροκίνητων οχημάτων από το σημερινό 8% επί του γενικού συνόλου στις ΗΠΑ, στο 56%, με ορίζοντα χρόνου το 2032. Ενώ αυτό δεν ακούγεται εκ πρώτης ως κάτι κακό, ο τρόπος με τον οποίο προβλέπεται να επιτευχθεί, είναι εξαναγκαστικός, αφού το ουσιαστικό κίνητρο που θα οδηγήσει εκατομμύρια Αμερικανούς να στραφούν στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, είναι ένα σύνολο νέων, αυστηρότερων κανονισμών, για την εκπομπή ρύπων.
Today, my Administration is announcing new proposed emissions standards for cars and trucks that would cut our CO2 emissions by nearly 10 billion tons and improve the health of millions – all while saving folks money.
That’s nearly twice the United States’ yearly emissions. pic.twitter.com/yH1W4eUeyv
— President Biden (@POTUS) April 12, 2023
Επί της ουσίας δηλαδή, επιβαλλόμενη ανανέωση στόλου, χωρίς ουσιαστικά κίνητρα, με “Made in USA” αυτοκίνητα που θα είναι πανάκριβα. Καλά θα πάει αυτό…
Δεν είναι η πρώτη φορά που η αυτοκινητοβιομηχανία των ΗΠΑ βρίσκεται σε κίνδυνο, υπάρχουν ιστορικό προηγούμενα, με πιο χαρακτηριστική την σαρωτική επικράτηση των Ιαπώνων την δεκαετία του 70, που έχει ως αποτέλεσμα τρομερούς κλυδωνισμούς στην αγορά και κατάρρευση παραδοσιακών αμερικανικών εταιρειών με αποτέλεσμα το λουκέτο.
Οι ΗΠΑ θα πρέπει να διδαχθούν από αυτό, να αφήσουν την εσωστρέφεια, τον αρτηριοσκληρωτισμό και τις χρόνιες αγκυλώσεις και να αποκτήσουν ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Δεν γίνεται να είσαι ή -ακόμα πιο επικίνδυνο- να νομίζεις ότι είσαι πάντα πρώτος. Αυτοί είναι οι κανόνες του παιχνιδιού και σε μια συνεχώς μεταβαλλόμενη με ιλιγγιώδεις ρυθμούς αγορά, οφείλεις να τους ακολουθήσεις.
Όλες οι ειδήσεις
“Μπούμερανγκ” για Biden η αύξηση των δασμών στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα από Κίνα
