Η αγορά του παιδικού καθίσματος αυτοκίνητου είναι ίσως η πιο δύσκολη αγορά που έχει να κάνει ένας νέος γονέας. Η σωστή επιλογή του έχει να κάνει με τον συνδυασμό αρκετών δεδομένων όπως πχ σε τι αυτοκίνητο πρέπει να τοποθετηθεί , τι ηλικία έχει το παιδί , τι βάρος αλλά και τι ύψος.
Κατηγορίες παιδικών καθισμάτων
Ένα παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου ομαδοποιείτε με τους παρακάτω τρόπους
⦁ Με το ύψος του παιδιού για το οποίο είναι κατάλληλο ( I – size)
⦁ Με το βάρος του παιδιού για το οποίο είναι κατάλληλο ( R44/04 )
Με κριτήριο το ύψος
Τα καθίσματα αυτοκινήτου που ομαδοποιούνται βάση του ύψους (CM) ακολουθούν το Νέο πρότυπο ασφάλειας της ευρωπαϊκής ένωσης για τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου R-129/02 η πιο απλά I-SIZE . Πιο συγκεκριμένα ένας γονέας μπορεί να επιλέξει το σωστό κάθισμα για το παιδί του έχοντας ως μοναδικό κριτήριο το ύψος του παιδιού και την ύπαρξη isofix στο αυτοκίνητο του.
Με βάση τα παραπάνω τα καθίσματα χωρίζονται σε 4 βασικές υποκατηγορίες
⦁ Τα βρεφικά καθίσματα αυτοκινήτου από 40cm έως 75 cm. Το βασικό του χαρακτηριστικό τους είναι, πως ανάλογα με την μάρκα, μπορούμε να τα τοποθετήσουμε επάνω σε καρότσια και είναι φορητά
⦁ Τα καθίσματα αυτοκινήτου από 40cm έως 105 cm. Τα συγκεκριμένα καθίσματα είναι από την Γέννηση έως τα 105 cm ύψος παιδιού. Εάν δούμε την καμπύλη ανάπτυξης ενός παιδιού μπορούμε να τα μεταφράσουμε από την γέννηση έως περίπου τα τέσσερα χρόνια. Το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της κατηγορίας είναι πως το κάθισμα είναι σταθερό στο αυτοκίνητο (δεν είναι φορητό).Συνήθως είναι και περιστρεφόμενα 360ο για ευκολότερη τοποθέτηση του παιδιού. Η φορά αυτών των καθισμάτων είναι υποχρεωτικά έως 24 μηνών ανάποδα αν και πολλοί γονείς επιλέγουν να τα κρατήσουν ανάποδα έως το τέλος. Μετά τους 24 μήνες μπορούν να τοποθετηθούν και με φορά προς τα μπροστά.
⦁ Τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου από 71cm έως 150 cm. Τα καθίσματα αυτά έχουν το μεγαλύτερο εύρος χρήσης καθώς τα εκατοστά από 71 έως 150 μεταφράζονται σε ύψος (πάντα έχοντας ως γνώμονα την καμπύλη ανάπτυξης) από 9 μηνών έως 12 ετών. Έχουν φορά προς τα μπροστά και τοποθετούνται μόνο σε αυτοκίνητα που έχουν isofix.
⦁ Η τελευταία κατηγορία είναι τα καθίσματα αυτοκινήτου από 100cm έως 150cm. Η συγκεκριμένη υποκατηγορία μεταφράζετε σε ηλικία χρήσης από 3,5 ετών έως 12 ετών. Είναι όμως και η κατηγορία που συναντάμε τις μεγαλύτερες αποκλίσεις καθώς τα παιδιά σε αυτές της ηλικίες σπάνια αναπτύσσονται με βάση την καμπύλη ανάπτυξης. Έτσι πολλές φορές βλέπουμε παιδιά να έχουν φτάσει τα 100 cm ακόμα και πριν κλείσουν τα 3 έτη και αντίστοιχα να φτάνουν το όριο των 150 cm όπου σταματάει και η χρήση των παιδικών καθισμάτων πριν κλείσουν τα 10 έτη. Έχουν κατεύθυνση μόνο μπροστά.
Με κριτήριο το Βάρος
Με βάση τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς (ECE R 44/03, ECE R 44/04) τα καθισματάκια ταξινομούνται στις παρακάτω κατηγορίες με κριτήριο το βάρος του παιδιού για το οποίο είναι κατάλληλα. Σε αντίθεση με το i-size η ομαδοποίηση των καθισμάτων γίνεται με το βάρος και πολύ συχνά δεν συμβαδίζει με την ενδεικτική ηλικία του παιδιού. Η συγκεκριμένη κατηγορία απευθύνετε σε πιο παλιά καθίσματα αυτοκινήτου καθώς εφαρμόστηκε για πρώτη φορά την άνοιξη του 2000. Τα συγκεκριμένα καθίσματα είναι ιδανικά για παλιότερα αυτοκίνητα γιατί εκτός από isofix μπορούν να δεθούν και με τις ζώνες του αυτοκινήτου.
⦁ Group 0+ Είναι τα καθίσματα που μπορούν να δεχθούν παιδιά από 0 έως 13 κιλα. Τα καθίσματα αυτά είναι φορητά και μπορούν να τοποθετηθούν επάνω σε αντίστοιχα καρότσια εφόσον οι εταιρίες είναι συμβατές. Μπορούν να τοποθετηθούν μόνο ανάποδα και δένονται με ζώνες αυτοκινήτου η isofix. Η χρήση τους είναι περίπου από την Γέννηση έως 12 μηνών.
⦁ Group 1 Είναι η ομάδα καθισμάτων από 9 έως 18 κιλά. Τα καθίσματα αυτά έχουν φορά προς τα μπροστά , συνήθως έχουν ανάκληση για να κοιμάται πιο εύκολα το παιδί και τοποθετούνται με isofix ή ζώνες.
⦁ Group 2-3 Είναι η τελευταία ομάδα καθισμάτων και αφορά παιδιά 15 έως 36 κιλών. Είναι η τελευταία ομάδα που θα χρειαστεί το παιδί σας και μεταφράζετε περίπου από 4 ετών έως 12 ετών. Εδώ να σημειωθεί πως είστε υποχρεωμένοι να κρατήσετε το παιδί στο καθισματάκι του έως ότου να έχει 150cm ύψος.
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου που έχουν κριτήριο το βάρος συνδυάζουν 2 ή και παραπάνω ομάδες μαζί. Έτσι θα βρούμε καθίσματα από 0-36 kg , 9-36 kg & 0-25 kg
Πιστοποιήσεις - Ετικέτες παιδικού καθίσματος
Όλα τα εγκεκριμένα, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, παιδικά καθισματάκια πληρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα που περιγράφονται στους σχετικούς κανονισμούς (ECE R 44/03, ECE R 44/04). Σύμφωνα με αυτούς κατηγοριοποιούνται, ελέγχεται η συμβατότητα τους με τα οχήματα, όπως επίσης και οι επιδόσεις τους σε δοκιμές ασφαλείας που περιλαμβάνουν μετωπικές και οπίσθιες συγκρούσεις. Συνεπώς αναζητούμε την ένδειξη ECE R 44/03 ή ECE R 44/04 έτσι ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι το παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου που πρόκειται να αγοράσουμε πληροί τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Αναλυτικότερα τα παιδικά καθισματάκια που είναι σύμφωνα με τους προαναφερόμενους κανονισμούς έχουν ετικέτα της μορφής:
1. Συμβατότητα με το αυτοκίνητο (Universal = Συμβατό με όλους σχεδόν τους τύπους αυτοκινήτου)
2. Επιτρεπόμενο βάρος παιδιού
3. Ο κωδικός της χώρας που έδωσε την έγκριση για τη συμμόρφωση με τον ευρωπαϊκό κανονισμό (π.χ. Το Ε24 αντιστοιχεί στην Ιρλανδία, το Ε6 στο Βέλγιο)
4. Αριθμός έγκρισης
5. Αύξων αριθμός παραγωγής (σύμφωνα με την έκδοση της έγκρισης)
6. Ευρωπαϊκός κανονισμός που πληρείται από το παιδικό καθισματάκι
Συχνές ερωτήσεις
1.Τι είναι το isofix ? Έχω στο αμάξι μου?
Isofix είναι ειδικοί σύνδεσμοι που έχουν τα αμάξια που κατασκευάζονται από το 2001 και μεταγενέστερα. Έως το 2010 οι σύνδεσμοι isofix ήταν προαιρετικοί στα αυτοκίνητα με άλλα λογία δεν έχουν σίγουρα όλα τα αυτοκίνητα. Από το 2010 και μετά οι σύνδεσμοι είναι υποχρεωτικοί στα αυτοκίνητα.
Πιο συγκεκριμένα, το σύστημα isofix χρησιμοποιεί τρία σημεία στήριξης. 
Τα δύο είναι οι προαναφερόμενοι σύνδεσμοι που βρίσκονται ανάμεσα στη πλάτη και το κάθισμα της πολυθρόνας του αυτοκινήτου. Στα καινούργια αυτοκίνητα είναι εμφανής στα παλαιοτέρα πρέπει να βάλετε το χέρι σας για να ανοίξετε το ύφασμα και να τους βρείτε.
Το τρίτο μπορεί να είναι είτε ενα πόδι στήριξης στο δάπεδο του αυτοκινήτου, είτε μία ζώνη (top teather) που στερεώνεται στο πίσω μέρος του πίσω καθίσματος ή στο πορτ παγκάζ. Υπάρχει περίπτωση ένα αυτοκίνητο να έχει isofix αλλά να μην έχει top teather
2.Τι είναι το I size?
Ας κάνουμε μια ιστορική αναδρομή πριν καταλήξουμε στο νέο πρότυπο.
Το 1990, έρευνα έδειξε ότι τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου συχνά δεν ήταν τοποθετημένα σωστά.
Μέχρι το 80% όλων των τοποθετήσεων περιείχαν κάποια μορφή σφάλματος, εκ των οποίων το 20% ήταν κρίσιμης σημασίας. Αυτό υπέβαλλε την ανάπτυξη ενός νέου και πιο απλού συστήματος τοποθέτησης, το οποίο δεν χρησιμοποιεί τη ζώνη αυτοκινήτου. Το νέο σύστημα ονομάστηκε ISOFIX και στερεώνει σταθερά το παιδικό κάθισμα στο σασί του αυτοκινήτου με έναν απλό μηχανισμό τοποθέτησης και ασφάλισης. Από τις αρχές του 2000, τα νέα μοντέλα αυτοκινήτων άρχισαν να περιλαμβάνουν τα απαραίτητα σημεία στερέωσης ISOFIX και έγινε ένα σημαντικό βήμα για την εξέλιξη της παιδικής ασφάλειας στα αυτοκίνητα.
Μετά την παρουσίαση του ISOFIX, περαιτέρω έρευνα εντόπισε και άλλους ενδεχόμενους κινδύνους στη χρήση των παιδικών καθισμάτων αυτοκινήτου. Το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι υπάρχει σύγχυση μεταξύ των καταναλωτών όταν πρόκειται να αλλάξουν το πρώτο βρεφικό κάθισμα με ένα μεγαλύτερο σε μέγεθος. Συχνά οι γονείς αλλάζουν πολύ γρήγορα ένα κάθισμα Gr 0+ σε ένα μεγαλύτερο κάθισμα.
Ένα άλλο ζήτημα είναι η πρόωρη αλλαγή από τη φορά προς τα πίσω στη φορά προς τα εμπρός, η οποία θέτει το παιδί σε μεγαλύτερο κίνδυνο για τραυματισμό του κεφαλιού και του αυχένα σε περίπτωση σύγκρουσης. Επίσης, ο τρέχον κανονισμός της ΕΕ για τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου δεν απαιτεί πρότυπα επιδόσεων για πλάγιες συγκρούσεις. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου που ακολουθεί τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό ECER44/04 (τρέχουσα νομοθεσία) και δεν παρέχει προστασία από πλάγιες συγκρούσεις, μπορεί επίσης να είναι εγκεκριμένο επίσημα και να είναι νόμιμο για χρήση από τους καταναλωτές.
Το νέο πρότυπο "i‐Size" αντιμετωπίζει όλα τα παραπάνω ζητήματα. Θα βοηθήσει να χρησιμοποιείται περισσότερο το ασφαλέστερο σύστημα στερέωσης ISOFIX. Επίσης, θα παρέχει μια εύκολης τήρησης νομοθεσία για τους γονείς και τους πωλητές λιανικής σχετικά με το μέγεθος του παιδικού καθίσματος αυτοκινήτου και το πότε να γίνεται αλλαγή από τη φορά προς πίσω στη φορά προς τα εμπρός. Με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλιστεί ένα πλήρες χρονικό διάστημα 15 μηνών για χρήση του καθίσματος με όψη προς τα πίσω και έτσι μειώνεται περισσότερο ο αριθμός των τραυματισμών του αυχένα και του κεφαλιού. Επίσης, το πρότυπο θέτει μια ελάχιστη απαίτηση επιδόσεων για πλάγιες συγκρούσεις, βοηθώντας να διασφαλιστεί ότι όλα τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου, που έχουν λάβει έγκριση σύμφωνα με το πρότυπο i‐Size, παρέχουν προστασία σε πλάγια σύγκρουση.
Συνοψίζοντας το Ι-Size έχει τις εξής βελτιώσεις:
⦁ Βελτιωμένη προστασία στις ισχυρότερες δυνάμεις για πλάγια και μετωπική σύγκρουση και καλύτερη προστασία του κεφαλιού και του αυχένα.
⦁ Υποχρεωτική μεταφορά με όψη προς τα πίσω μέχρι την ηλικία των 15 μηνών.
⦁ Το πρότυπο i‐Size απαιτεί επίσης το σύστημα Isofix με το οποίο υπάρχουν λιγότερες πιθανότητες λανθασμένης χρήσης σε σχέση με τα καθίσματα αυτοκινήτου που στερεώνονται με τη ζώνη.
⦁ Τα καθίσματα αυτοκινήτου i‐Size θα ταιριάζουν σε όλα τα αυτοκίνητα με σύστημα Isofix.
⦁ Ταξινόμηση βάσει ύψους για πιο εύκολη επιλογή του σωστού καθίσματος αυτοκινήτου
3.Να χρησιμοποιήσω μεταχειρισμένο κάθισμα αυτοκίνητου?
Θα σας προτείναμε να χρησιμοποιήσετε ένα κάθισμα αυτοκινήτου Μόνο εάν γνωρίζετε ακριβώς το ιστορικό του. Μην χρησιμοποιείτε καθίσματα που είναι πολυκαιρισμένα η έχουν αλλάξει πολλά χέρια , πάρα μόνο εάν δεν έχετε άλλη επιλογή.
4.Τα καθίσματα αυτοκίνητου έχουν ημερομηνία λήξης?
Ημερομηνία λήξης έχουν μόνο τα κάθισμα της βρεφικής κατηγορίας τύπου ριλάξ και είναι 5 με 7 χρόνια από την ημερομηνία κατασκευής τους. Το ακριβές χρονικό περιθώριο το καθορίζει η εκάστοτε εταιρεία. Κάποια καθίσματα έχουν ευκρινής ταμπέλα με την ημερομηνία λήξης , τα περισσότερα όμως πρέπει να βρείτε την ημερομηνία κατασκευής του και να ανατρέξετε στις οδηγίες για τον ακριβή χρόνο ζωής του μετά την κατασκευή.
5.Τι είναι το plus test ?
Το Plus test είναι ένα Σουηδικό πρότυπο ασφαλείας , συμπληρωματικό του R-129 ή του R44/04, όπου είναι υποχρεωτικό σε όλες της Σκανδιναβικές χώρες , προαιρετικό όμως για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Ξεκίνησε το 2009 στο εργαστήριο δοκιμών VTI στο Linkoping της Σουηδίας και επικεντρώνεται στα καθίσματα που βλέπουν προς τα πίσω. Τα Rear Facing η αλλιώς ανάποδης φοράς καθίσματα αποδεικνύεται ότι είναι η ασφαλέστερη κατεύθυνση του καθίσματος αυτοκινήτου σε περίπτωση πρόσκρουσης έως και 5 φορές.
Ποιες είναι οι απαιτήσεις για τη δοκιμή Plus;
⦁ Δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 18kg για τα ISOFIX και τα 25kg για τα καθίσματα με ζώνες ασφαλείας
⦁ Πρέπει να μπορούν να τοποθετηθούν σε οποιοδήποτε θέση επιβάτη στο αυτοκίνητο
⦁ Η δοκιμή Plus επικεντρώνεται στις δυνάμεις που ασκούνται στο κεφάλι και το λαιμό
⦁ Το παιδικό κάθισμα , πρέπει να είναι ανάποδης φοράς (rear facing).
⦁ Παραπάνω προσφέρει το Plus test σχέση με το R44/4 ή με το R129
⦁ Πρόσκρουση σε υψηλότερες ταχύτητες
⦁ Πιο απότομα φρεναρίσματα σε υψηλότερες ταχύτητες = υψηλότερες δυνάμεις πρόσκρουσης
⦁ Ποιο ευαίσθητοι αισθητήρες μέτρησης - ειδικά στον λαιμό και των αυχένα
Όλα τα Plus test καθίσματα έχουν ταμπελάκι πιστοποίησης σαν το παρακάτω:
